- 2024.10.15
- Αργύρης Τασιόπουλος
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Μετά την επιτυχημένη εκδρομή της ΕΕΥΕΔ στην Χίο, άρχισε ο σχεδιασμός για την επόμενη. Με την συνεργασία Μελών και Φίλων της ΕΕΥΕΔ, έγινε η επιλογή προορισμού της νέας εκδρομής, η Χώρα των Βάσκων. Μετά από έρευνα βρέθηκε το κατάλληλο πρακτορείο Ταξιδίων και σε συνεργασία μαζί του ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της Εκδρομής.
Η ΕΕΥΕΔ πραγματοποίησε από 10-14/10/2024 την εκδρομή στην Χώρα των Βάσκων. Θα μπορούσε να ήταν μια απλή εκδρομή στην οποία θα απολαμβάναμε το καλό φαγητό, τις όμορφες εικόνες τοπίων και πόλεων, θα ήταν όμως εικόνες χωρίς νόημα αν δεν υπήρχε η χαρισματική ξενάγηση του Γιάννη Λιμτσιούλη. Ο Γιάννης Λιμτσιούλης ιδιοκτήτης του Γραφείου Ταξιδίων “Melodrakma”, με στενούς οικογενειακούς δεσμούς με την Χώρα των Βάσκων, γνώστης της γλώσσας, έδωσε νόημα στα όσα βλέπαμε. Το κείμενο που ακολουθεί βασίζεται, στο μεγαλύτερο μέρος του, στην ξενάγηση του. Οι πηγές πέρα από την ξενάγηση αναφέρονται.
Το άρθρο απευθύνεται :
- Σε όσους συμμετείχαν στην εκδρομή, για τα ταξινομήσουν τις αναμνήσεις τους.
- Σε όσους δεν μπόρεσαν να έλθουν, για να ταξιδέψουν νοερά μαζί μας.
- Σε όσουν ψάχνουν τόπους για τις όμορφες εκδρομές τους.
Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΒΑΣΚΩΝ
Οι Βάσκοι κατοικούν στο Βορρά της Ιβηρικής χερσονήσου, ανάμεσα στον Ατλαντικό και τα Πυρηναία, εδώ και χιλιάδες χρόνια. Κατάφεραν να διατηρήσουν την ιδιαίτερη ταυτότητά τους, την αρχαία γλώσσα, τις παραδόσεις, το πάθος για ελευθερία, υπό αντίξοες συνθήκες. Είναι οι Βάσκοι και όπως λέει και το ρητό τους, «πριν ο Θεός γίνει Θεός και οι πέτρες γίνουν πέτρες, οι Βάσκοι ήταν ήδη Βάσκοι». Η χώρα των Βάσκων με εκπληκτική ομορφιά, με πολιτιστικούς και γαστρονομικούς θησαυρούς ανεκτίμητους. Απλωμένη σε μια περιοχή στη βορειοανατολική Ισπανία, κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία, η πανάρχαια Χώρα των Βάσκων αποτελεί μια πολύ ιδιαίτερη και ξεχωριστή περίπτωση. Έχοντας συνδέσει το όνομά της με αγώνες ανεξαρτησίας, είναι από τα λίγα κομμάτια ευρωπαϊκής γης όπου η λέξη ελευθερία βρίσκει την πραγματική της διάσταση, αντιπροσωπεύοντας έναν λαό επίμονο στα ήθη και τα έθιμά του, περήφανο για την καταγωγή, τη γλώσσα, τον πολιτισμό και τη μοναδικότητα του τόπου του. Kατοικούν αδιαλείπτως σε αυτήν την περιοχή, ανάμεσα στις δυτικές απολήξεις των Πυρηναίων και τον Βισκαϊκό κόλπο, ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Είναι μια από τις παλαιότερες φυλές της Ευρώπης, ίσως και η παλαιότερη που έχει απομείνει, οι Βάσκοι αντιστάθηκαν στις εισβολές βαρβαρικών φυλών, Βησιγότθων, Φράγκων, Νορμανδών και Μαυριτανών. Από τον 13ο-14ο αιώνα, οπότε και υπάγονται στο στέμμα της Καστίλης, μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα διεκδίκησαν και πέτυχαν την αυτονομία τους, διατηρώντας τα fueros, νόμους που ρύθμιζαν την εσωτερική οργάνωση κάθε περιοχής με βάση το εθιμικό δίκαιο και συνήθειες αιώνων (πηγή : Thetrocomments).
Πρόκειται για μια ξεχωριστή εθνολογική ενότητα, ενταγμένη αναγκαστικά στο Κράτος της Ισπανίας (3.500.000 κάτοικοι) και στην Γαλλία (250.000). Το μεγάλο κομμάτι, το ενταγμένο στην Ισπανία διατήρησε αλώβητα τα στοιχεία του πολιτισμού του. Κανείς κατακτητής από τους Βησιγότθους, Φράγκους, Νορμανδούς, Ρωμαίους, Ισπανούς και τους Γάλλους και τελευταία την Παγκοσμιοποίηση δεν μπόρεσε να τους ενσωματώσει στον πολιτισμό τους ή να τον αλλοιώσει. Διατήρησαν άθικτη την γλώσσα τους (επίσημη γλώσσα). Είναι μια γλώσσα που δεν έχει καμιά επιδραση από τις λατινογενείς γλώσσες. Εικασίες μόνο υπάρχουν για την προέλευσή της. Αξιοσημείωτο είναι ότι ειδική επιτροπή εξετάζει ανα διετία ποιές λέξεις θα πρέπει να ενσωματωθούν στην Βασκική γλώσσα.
Στα πλαίσια τις ιδιαιτερότητας τους, με αγώνες διατήρησαν μια αυτονομία έναντι Ισπανικού Κράτους. Έχουν δικό τους Υπουργείο Παιδείας, Δικαιοσύνης, Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης. Έχουν δικό τους Σύνταγμα και Σημαία. Στην χώρα των Βάσκων η ύψωση της σημαίας τους υποδηλώνει την αντίδρασή τους στην εξουσία της Μαδρίτης.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ 10/10/2024
43 Συνάδελφοι και Φίλοι της ΕΕΥΕΔ, την Πέμπτη 10/10/2024 συναντήθηκαν στο αεροδρόμιο “Μακεδονία”. Με αλλαγή πτήσης στο Μόναχο έφθασαν στο Bilbao και από εκεί οδικώς στο San Sebastian. Πριν οτιδήποτε άλλο, η Ομάδα απόλαυσε ένα εξαιρετικό δείπνο. Δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά μια και το San Sebastian είναι το μέρος όπου το φαγητό έχει αναχθεί σε τέχνη, Το εστιατόριο ήταν στην καρδιά της πόλης, στην Parte Vieja, την παλαιότερη συνοικία της, η οποία κατέχει το ρεκόρ συγκέντρωσης bars και εστιατορίων ανά τετραγωνικό μέτρο σε ολόκληρη την Ισπανία.
Η ξενάγηση που άρχιζε την επόμενη ημέρα περιλάμβανε μέρη της βοριοδυτικής Ισπανίας που επισημαίνονται με κόκκινο στον παρακάτω χάρτη :
- Παρασκευή 11/10/2024 : SAN SEBASTIAN – BIARRITZ– BILBAO
- Σάββατο 12/10/2024 : BILBAO – SANTANDER – SANTILLANA DEL MAR – ALTAMIRA
- Κυριακή 13/10/2024 : BILBAO – GUGGEHNHEIM – GERNIKA – URDAIBAI – SAN JUAN DE GASTELUGATXE
SAN SEBASTIAN – Παρασκευή 11/10/2024
Οι ντόπιοι το αποκαλούν Donostia, ενώ οι υπόλοιποι Ισπανοί San Sebastián. Ταπεινό ψαροχώρι του 12ου αιώνα, τόπος συνάντησης της ευρωπαϊκής αφρόκρεμας κατά την Belle Epoque και κορυφή της ευρωπαϊκής γαστρονομίας σήμερα… Είναι λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Bilbao. Η καρδιά της πόλης χτυπά στην Parte Vieja, την παλαιότερη συνοικία της. Ιδιαίτερα απολαυστική είναι η πρωινή περιπλάνηση στα στενά δρομάκια της, χαζεύοντας τις art nouveau προσόψεις των σπιτιών καθώς και τα χαμηλά κτήρια με τα ομοιόμορφα αριθμημένα μπαλκόνια στην «ιδιόρρυθμη» Πλατεία Constitución (πρώην αρένα ταυρομαχιών). Όλα αυτά κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του γιγαντιαίου αγάλματος του Ιησού, που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου Urgull.
Στη φωτογραφία θα παρατηρήσουμε ότι όλα τα διαμερίσματα είναι αριθμημένα. Εκεί η Δημοτική αρχή, με συμβολαιογραφική πράξη έχει κρατήσει, την χρήση των μπαλκονιών, τα οποία ενοικιάζει όταν υπάρχουν εκδηλώσεις στην πλατεία.
Το Σαν Σεμπαστιάν ιδρύθηκε το 1524, ήταν ένα απλό ψαροχώρι, με τις περισσότερες κατασκευές του ξύλινες. Η πόλη το 1808 είχε καταληφθεί από στρατεύματα του Ναπολέοντα και αποτελούσε από τότε συνοριακή πόλη της Γαλλίας, Στις 31 Αυγούστου 1813, κατά τον Ιβηρικό πόλεμο και συγκεκριμένα κατά τη δεύτερη γαλλική εκστρατεία στην Ισπανία, το Σαν Σεμπαστιάν δέχθηκε επίθεση από τον Βρετανικό και Πορτογαλικό στόλο, οι οποίοι την κατέστρεψαν ολοκληρωτικά, βάζοντάς της φωτιά. Έπειτα λοιπόν από αυτή την καταστροφική επίθεση, οι κάτοικοι της πόλης αποφάσισαν να ξαναχτίσουν την πόλη από την αρχή. Μόνο ένας δρόμος κατάφερε να επιβιώσει από την επίθεση αυτή, ο οποίος σήμερα ονομάζεται 31 Αυγούστου, και σε κάθε επέτειο το βράδυ ο δρόμος αυτός, που βρίσκεται στην παλιά πόλη γεμίζει αναμμένα κεριά.
Η ξενάγηση άρχισε από την φημισμένη παραλία. Playa de la Concha, που «σφιχταγκαλιάζει» το λιμάνι, θεωρείται από πολλούς η καλύτερη αστική παραλία της Ευρώπης. Στα δεξιά της παραλίας (φωτογραφία 10) συναντήσαμε El Peine del Viento (The Comb of the Wind – Το Χτένι του ανέμου).
Το “Χτένι του ανέμου” (Peine del Viento) είναι ένα γνωστό γλυπτό έργο του Ισπανού γλύπτη Eduardo Chillida (Ο «άνθρωπος από σίδερο», όπως ονομάστηκε, για τα τεράστια αφηρημένα γλυπτά του)
Πρόκειται για τρεις μεγάλες, καμπυλωτές μεταλλικές κατασκευές από ατσάλι που είναι τοποθετημένες πάνω σε βράχια, εκεί όπου η θάλασσα συναντά την ακτή. Το έργο συμβολίζει την αρμονία μεταξύ της φύσης και της ανθρώπινης δημιουργίας, ενώ ονομάστηκε “Χτένι” καθώς οι μεταλλικές κατασκευές μοιάζουν να “χτενίζουν” τον άνεμο και τα κύματα. Το τοπίο αλλάζει ανάλογα με τον αέρα και τον κυματισμό της θάλασσας.
Το συνεστραμμένο έργο εκφράζει για πολλούς την επιθυμία για ειρήνη στη χώρα των Βάσκων. Εμπνεόταν από τον ωκεανό που, όπως έλεγε, ήταν πάντα ο ίδιος και πάντα διαφορετικός. «Για μένα ο ωκεανός είναι ο δάσκαλος όλης της ζωής μου. Όταν αρχίζω να δουλεύω, δυσκολεύομαι να δω πού πηγαίνω. Το μόνο που μπορώ να δω είναι μια μορφή του χώρου που σταδιακά παίρνει το σχήμα δυνατότερων γραμμών».
Η παραλία Playa de la Concha.
Μετά την παραλία, προσπερνούμε το παλιό Καζίνο (Φ.17) και συνεχίζουμε για το Παλάτι Μιραμάρ (Φ.18 Palacio de Miramar) που είναι ένα από τα πιο διάσημα κτήρια, με πλούσια ιστορία που συνδέεται με την ισπανική βασιλική οικογένεια και την αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής. Η λέξη “Miramar” προέρχεται από τα ισπανικά και σημαίνει “θέα στη θάλασσα”. Αποτελείται από τις λέξεις “mira” (βλέπω) και “mar” (θάλασσα).
Το παλάτι χτίστηκε μεταξύ του 1889 και του 1893 για τη βασίλισσα Μαρία Κριστίνα της Ισπανίας, σύζυγο του βασιλιά Αλφόνσο XII. Σχεδιάστηκε από τον Άγγλο αρχιτέκτονα Selden Wornum, ο οποίος έδωσε στο κτήριο ένα αγγλικό νεογοτθικό ύφος. Εργάστηκε μαζί με τον Βάσκο αρχιτέκτονα José Goicoa, ο οποίος πρόσθεσε τοπικά αρχιτεκτονικά στοιχεία.
Η βασίλισσα Μαρία Κριστίνα χρησιμοποίησε το Παλάτι Μιραμάρ ως θερινή κατοικία. Ο χώρος προσέφερε θέα στη θάλασσα και ήταν ιδανικός για την αριστοκρατία της εποχής. Το παλάτι έγινε το κέντρο της κοινωνικής και πολιτικής ζωής του Σαν Σεμπαστιάν, φιλοξενώντας πολλές βασιλικές εκδηλώσεις και εορτασμούς. Αποτέλεσε πόλο έλξης για την αριστοκρατία της εποχής που επένδυσε στην περιοχή για να είναι κοντά στην Βασιλική οικογένεια. Βέβαια η αριστοκρατία της εποχής ήθελε και ένα καζίνο (Φ.17) για να διασκεδάζει την πλήξη της.
Η περιήγηση συνεχίσθηκε στην Παλιά πόλη, με κατάληξη της Ομάδας στα διάφορα “στέκια” φαγητού.
Στην πορεία μέσα στην πόλη ο ξεναγός μας υπέδειξε ένα παράξενο οδικό σήμα. Ήταν το σήμα που καθοδηγούσε τους προσκυνητές προς το Μονοπάτι του Αγίου Ιακώβου.
Το Μονοπάτι του Αγίου Ιακώβου (στα ισπανικά γνωστό ως Camino de Santiago) είναι μια από τις πιο γνωστές προσκυνηματικές διαδρομές στον κόσμο που την έχουν περπατήσει χιλιάδες άνθρωποι για πάνω από χίλια χρόνια. Η διαδρομή ταξιδεύει τους ταξιδιώτες μέσα από όμορφα τοπία, αρχαίες πόλεις, ιστορικά ορόσημα και παραδοσιακά χωριά προσφέροντας μια μοναδική και αξέχαστη εμπειρία.
Οι διαδρομές του προσκυνήματος ξεκινούν από διάφορες τοποθεσίες της Πορτογαλλίας, Ισπανίας και της Γαλλίας. Η πιο δημοφιλής αφετηρία είναι στο Saint-Jean-Pied-de-Port, μια μικρή πόλη στα γαλλικά Πυρηναία, κοντά στο San Sebastian (η 1η καφέ διαδρομή από πάνω) Φωτ. 27b. Στη συνέχεια, η διαδρομή οδηγεί μέσω της ισπανικής περιοχής της Ναβάρας, της Λα Ριόχα, της Καστίλλης και Λεόν και της Γαλικίας και καταλήγει στον καθεδρικό ναό του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα Φωτ. 27c στα βορειοδυτικά της Ισπανίας όπου πιστεύεται ότι βρίσκεται ο τάφος του Αποστόλου Ιακώβου (Santiago στα ισπανικά).
Οι προσκυνητές ακολουθούν αυτό το μονοπάτι για διάφορους λόγους—θρησκευτικούς, πνευματικούς, πολιτιστικούς ή ακόμη και για την προσωπική τους πρόκληση. Καθ’ όλη τη διαδρομή, οι περιπατητές περνούν από γραφικά χωριά, ιστορικά μνημεία και φυσικά τοπία. Το μονοπάτι του Αγίου Ιακώβου έχει μεγάλη ιστορική και πολιτιστική αξία και έχει καταχωρηθεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πλήρη περιγραφή εδώ
Biarritz, Παρασκευή 11/10/2024 (Γαλλία)
Απόγευμα Παρασκευής, συνεχίζουμε σαν έφηβοι, με επίσκεψη και καφέ στην Μπιγιόν (Biarritz). Η Biarritz είναι μια παραθαλάσσια πόλη στη Γαλλική περιοχή της Ακουιτανίας, στην ακτή της Βισκαίας, κοντά στα σύνορα με την Ισπανία. Είναι περιοχή Βάσκων. Είναι γνωστή για τις όμορφες παραλίες της, το ήπιο κλίμα και την πολυτελή ατμόσφαιρα. Η Μπιγιόν έχει μακρά ιστορία που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα, όταν ήταν ένα μικρό ψαροχώρι.
Στον 19ο αιώνα, η πόλη εξελίχθηκε σε δημοφιλή προορισμό για την ευρωπαϊκή αριστοκρατία, κυρίως λόγω της Βασίλισσας Ευγενίας, που έζησε εκεί. Το παλάτι της, που χτίστηκε το 1854, προσέφερε την αίγλη και την κομψότητα που ενίσχυσε τη φήμη της πόλης και προσέλκυσε μέρος της Γαλλικής αριστοκρατίας που ήθελε να είναι κοντά στην Βασιλική οικογένεια.
Το κτίριο διαθέτει χαρακτηριστικά του 19ου αιώνα, με στοιχεία που θυμίζουν την ιταλική αναγέννηση. Οι προσόψεις είναι εντυπωσιακές, με μεγάλα παράθυρα, βεράντες και διακοσμητικά στοιχεία. Φημίζεται για τα 360 παράθυρά του. Αυτή η εντυπωσιακή λεπτομέρεια προσθέτει στην αρχιτεκτονική του κτίσματος και συμβάλλει στην αίσθηση φωτεινότητας και ευρυχωρίας του εσωτερικού του. Περιβάλλεται από όμορφους κήπους, που είναι ιδανικοί για περίπατους και προσφέρουν υπέροχη θέα στον Ατλαντικό. Σήμερα, το παλάτι λειτουργεί ως πολυτελές ξενοδοχείο και είναι δημοφιλής προορισμός για επισκέπτες που αναζητούν άνεση και πολυτέλεια, καθώς και για τη μοναδική του τοποθεσία.
Ο φάρος ολοκληρώθηκε το 1834 και έχει ύψος περίπου 73 μέτρα. Διαθέτει μια χαρακτηριστική λευκή και μαύρη εξωτερική εμφάνιση, που τον καθιστά αναγνωρίσιμο από μακριά. Ο φάρος συνεχίζει να λειτουργεί και σήμερα. Ο φάρος έχει μεγάλη ιστορική αξία για την περιοχή, καθώς συμβάλλει στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και είναι κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς του Biarritz.
ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΛΤΑΜΙΡΑ, Σάββατο (Πρωϊ), 12/10/2024
Η Αλταμίρα είναι ένα σπήλαιο της παλαιολιθικής εποχής που βρίσκεται στη Σαντιγιάνα Ντελ Μαρ (περιοχή της Κανταβρία) στη βόρεια Ισπανία, το οποίο περιέχει προϊστορικές σπηλαιογραφίες. Το σπήλαιο κατοικούνταν για χιλιετίες και έτσι, εκτός από τις παλαιολιθικές σπηλαιογραφίες, περιέχει κατάλοιπα από τις καθημερινές δραστηριότητες του προϊστορικού πληθυσμού. Ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την Ουνέσκο το 1985.
Σήμερα το σπήλαιο έχει μήκος 270 μ. και ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται μέσα στο σπήλαιο, κοντά στην είσοδο, ωστόσο υπάρχουν και λείψανα έξω, αφού η αρχική είσοδος του σπηλαίου κατέρρευσε.
Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε το 1868 από έναν κυνηγό, τον Μοντέστο Κουμπίγιας, ο οποίος το ανέφερε στον Μαρσελίνο Σάνθ Ντε Σαούτολα, έναν ευγενή της περιοχής. Ωστόσο, ο Σάνθ Ντε Σαούτολα δεν επισκέφτηκε το σπήλαιο μέχρι το 1875 και οι πρώτες ανασκαφικές εργασίες στην τοποθεσία ξεκίνησαν μόλις το 1879.
Με βάση την αρχαιολογική έρευνα, οι ειδικοί υποθέτουν ότι οι ζωγραφιές και οι εγχαράξεις στους τοίχους του σπηλαίου έγιναν από ανθρώπους που κατοικούσαν στο σπήλαιο κατά τις διάφορες περιόδους. Οι περισσότερες σπηλαιογραφίες και εγχαράξεις της Αλταμίρα, από απεικονίσεις ζώων μέχρι σχέδια χεριών, βρίσκονται στην πολύχρωμη αίθουσα. Οι παλαιότερες ζωγραφιές βρίσκονται στα δεξιά της οροφής και περιλαμβάνουν άλογα, εικόνες ανθρώπινων χεριών, αφηρημένα σχήματα και μια σειρά από κουκκίδες. Ως επί το πλείστον είναι σχεδιασμένες με κάρβουνο. Υπάρχουν επίσης «μάσκες» που δημιουργήθηκαν σχεδιάζοντας τα μάτια και το στόμα στα φυσικά περιγράμματα των βράχων, που χρονολογούνται από την Κατώτερη Μαγδαλένια περίοδο. Ωστόσο, η πλειονότητα των ζωγραφιών αυτής της περιόδου αναπαριστά ελάφια.
Στα δεξιά της οροφής, υπάρχουν 25 χρωματιστές σπηλαιογραφίες (κυρίως σε κόκκινο και μαύρο): μεγάλες αναπαραστάσεις αλόγων, βίσονες και ένα θηλυκό ελάφι που έχει μέγεθος μεγαλύτερο από δύο μέτρα. Η τεχνική σχεδίασης που χρησιμοποιήθηκε ήταν η χάραξη του τοίχου με ένα αντικείμενο από πυριτόλιθο και, στη συνέχεια, ο χρωματισμός μιας μαύρης γραμμής με κάρβουνο. Στη συνέχεια, χρωματίστηκε με κόκκινο ή ώχρα. Οι λεπτομέρειες, όπως τα μαλλιά, ήταν φτιαγμένες με μολύβι από κάρβουνο, ενώ λεπτομέρειες όπως τα μάτια ή τα κέρατα ήταν χαραγμένα. Αν και φαίνονται απλές φιγούρες, τα εξογκώματα και οι ρωγμές της οροφής χρησιμοποιήθηκαν σκόπιμα για να δώσουν όγκο στα ζώα.
Πηγή : https://www.worldhistory.org/trans/el/1-11600/u/
Στα δεξιά υπάρχει ενα σύμβολο, δεν απεικονίζει τίποτα γνωστό, όμως το ίδιο σύμβολο βρέθηκε σε διάφορα σπήλαια που σημαίνει ότι υπήρχε επικοινωνία των προϊστορικών ανθρώπων.
Συνεχίσαμε προς την Σαντιγιάνα ντελ Μάρ.
SANTILLANA DEL MAR, Σάββατο, 12/10/2024
Η Σαντιγιάνα ντελ Μάρ είναι μια πανέμορφη και γραφική πόλη, με πληθυσμό γύρω στους 4.000 κατοίκους, που βρίσκεται στην περιοχή της Κανταβρίας, στη βόρεια Ισπανία. Είναι γνωστή για την αρχιτεκτονική της, την πλούσια ιστορία της και τη φυσική ομορφιά της. Παρά το συνθετικό “Mar-Θάλασσα” βρίσκεται, περίπου 30 χιλιόμετρα μακρυά από την ακτή της Βόρειας Ισπανίας (Σανταντέρ). Η πόλη διατηρεί μια χαρακτηριστική μεσαιωνική ατμόσφαιρα με πλακόστρωτους δρόμους και πέτρινα σπίτια.
Ο σημαντικότερος ιστορικός και θρησκευτικός χώρος της περιοχής είναι η Κολλεγιακή Εκκλησία της Αγίας Ιουλιανής (Colegiata de Santa Juliana), μια όμορφη εκκλησία που χτίστηκε τον 12ο αιώνα. Είναι γνωστή για τα καλλιτεχνικά γλυπτά της και τις ιστορικές τοιχογραφίες της. (Φωτ. 39-40)
SANTANDER, Σάββατο (Απόγευμα) 12/10/2024
Η Σανταντέρ είναι η πρωτεύουσα της περιοχής της Κανταβρίας, στη βόρεια Ισπανία. Είναι μια όμορφη παραθαλάσσια πόλη που συνδυάζει ιστορία, πολιτισμό και φυσική ομορφιά. Βρίσκεται στον Ατλαντικό Ωκεανό, σε έναν όρμο που προσφέρει προστασία από τις καταιγίδες. Είναι κοντά σε βουνά και πράσινους λόφους, προσφέροντας εντυπωσιακά τοπία. Η Σανταντέρ έχει πληθυσμό περίπου 170.000 κατοίκων, γεγονός που την καθιστά μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της βόρειας Ισπανίας.
Αξιοθέατα
- Προκυμαία και Παραλίες: Η παραλία Ελ Σαρατ (Playa de El Sardinero) είναι μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της πόλης, γνωστή για τη χρυσή άμμο και τα καθαρά νερά. Η προκυμαία είναι ιδανική για βόλτες και προσφέρει όμορφη θέα στον ωκεανό.
- Ανάκτορο της Μαγδαλένας: Ένα εντυπωσιακό κτίριο που χτίστηκε το 1909 για να φιλοξενήσει τη βασιλική οικογένεια. Το ανάκτορο βρίσκεται στη Χερσόνησο της Μαγδαλένας και περιβάλλεται από ένα όμορφο πάρκο, (Φωτ. 47).
- Εκκλησία Σαν Ισίντο: Μια εντυπωσιακή ρομανική εκκλησία που είναι γνωστή για την αρχιτεκτονική της και τις όμορφες λεπτομέρειές της.
- Πλατεία Πορτομπέλο: Μια ζωντανή πλατεία γεμάτη καφετέριες και εστιατόρια
Η κούραση ήταν εμφανής, η ζέστη και ο καυτός ήλιος και η “χώνευση” ζητούσαν ανάπαυση. Για καλή μας τύχη ήταν σε λειτουργία μικρό τρενάκι που χωρίς κόπο μας ξενάγησε στην Χερσόνησο της Μαγδαλένας.
Συνεχίσαμε την περιήγηση στην πόλη ……. άξιο να αναφερθεί είναι το γλυπτό που είναι γνωστό ως “Los Raqueros”. Πρόκειται για μια σειρά από μπρούντζινα αγάλματα που αναπαριστούν παιδιά να βουτούν στη θάλασσα, έτοιμα να συλλέξουν νομίσματα. Τα αγάλματα βρίσκονται στο λιμάνι της πόλης, κοντά στην παραλία του Περάλτα, και αποτελούν φόρο τιμής στους “Raqueros”, στα παιδιά που πνίγηκαν προσπαθώντας να συλλέξουν νομίσματα που πετούσαν στη θάλασσα Άγγλοι ναύτες.
Οι “Raqueros” ήταν παιδιά του δρόμου που έζησαν στη Σανταντέρ κατά τον 19ο και αρχές του 20ού αιώνα. Για να επιβιώσουν, συχνά βουτούσαν στο νερό για να μαζέψουν χρήματα ή να ψαρέψουν αντικείμενα που έριχναν οι επιβάτες των πλοίων για να τους διασκεδάσουν.
Το έργο αυτό σχεδιάστηκε από τον γλύπτη José Cobo Calderón το 1999 και αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά σημεία ενδιαφέροντος της πόλης. Τα αγάλματα απεικονίζουν τα παιδιά σε διάφορες στάσεις: μερικά είναι έτοιμα να βουτήξουν, ενώ άλλα βρίσκονται ήδη μέσα στο νερό.
Είναι ένα συγκινητικό γλυπτό, το οποίο τιμά την ιστορία αυτών των παιδιών και φέρνει στο νου τη δύσκολη ζωή που έζησαν.
BILBAO, Κυριακή (Πρωϊ) 13/10/2024
Το Μπιλμπάο (Bilbao) είναι η μεγαλύτερη πόλη της Βασκικής Χώρας στη βόρεια Ισπανία. Ιδρύθηκε το 1300 από τον Ιωάννη τον Βασιλιά της Ναβάρρας και αρχικά αναπτύχθηκε γύρω από το λιμάνι της, που ήταν στρατηγικής σημασίας για το εμπόριο.
Κατά τον 19ο αιώνα, το Μπιλμπάο γνώρισε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη χάρη στη βιομηχανική επανάσταση. Οι βιομηχανίες σιδήρου και ναυπηγήσεις – επισκευές πλοίων ευημερούσαν, κάνοντας το ένα από τα σημαντικότερα βιομηχανικά κέντρα της Ισπανίας. Αυτή η ανάπτυξη προκάλεσε και την ταχεία αστικοποίηση της πόλης.
Ωστόσο, οι βιομηχανικές κρίσεις του 20ού αιώνα, ιδίως τη δεκαετία του 1970, οδήγησαν σε οικονομική κατάρρευση. Το Bilbao έγινε μια γκρίζα πολή με εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Η μεγάλη πλημμύρα του 1983 , ύστερα από ασταμάτητη βροχή επί τρεις μήνες της έδωσε την χαριστική βολή στην πόλη.
Από τη δεκαετία του 1990, η πόλη επανέκαμψε μέσω προγραμμάτων αναγέννησης, με το χαρακτηριστικότερο έργο το Μουσείο Guggenheim, που άνοιξε το 1997 και άλλαξε τη μορφή και την εικόνα της πόλης. Από την γκρίζα εικόνα του παρελθόντος, σήμερα η πόλη είναι ένα κόσμημα που συνδυάζει το παλιό με το καινούργιο.
Στην παραπάνω φωτογραφία σε 5 διαμερίσματα έχει αναρτηθεί στα κάγκελα των μπαλκονιών μια αφίσα με δύο βέλη που που οι κεφαλές τους συγκλίνουν στο κέντρο. Το συναντήσαμε και σε άλλα σημεία της διαδρομής μας. Σύμφωνα με την ενημέρωση του ξεναγού, το σήμα αυτό συμβολίζει την απαίτηση, οι κρατούμενοι σε διαφορες φυλακές να μεταφερθούν σε φυλακές των τόπων που είναι οι οικογενειές τους.
Στο δρόμο συναντήσαμε ένα γλυπτό αφηρημένης τέχνης που συμβόλιζε τον πρώτο περίπλου της Γης. Ως γνωστό ο πρώτος περίπλους (ή Αποστολή του Μαγγελάνου) ήταν μια Ισπανική αποστολή με αρχηγό αρχικά τον Πορτογάλο εξερευνητή Φερδινάρδο Μαγγελάνο, η οποία αναχώρησε από την Ισπανία το 1519 και ολοκληρώθηκε με τον πρώτο περίπλου του κόσμου το 1522.
Ο στόλος αρχικά αποτελούνταν από περίπου 270 άνδρες και πέντε πλοία. Η αποστολή αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, όπως απόπειρες δολιοφθοράς των Πορτογάλων, ανταρσίες, πείνα, σκορβούτο, καταιγίδες και εχθρικές συναντήσεις με αυτόχθονες πληθυσμούς. Μόνο 30 άνδρες και ένα πλοίο (το Βικτώρια) ολοκλήρωσαν το ταξίδι της επιστροφής στην Ισπανία. Ο ίδιος ο Μαγγελάνος απεβίωσε σε μάχη στις Φιλιππίνες και τον διαδέχθηκε ως επικεφαλής, ο Χουάν Σεβαστιάν Ελκάνο που ανέλαβε εν τέλει το ταξίδι της επιστροφής της Βικτώριας. Ο Ελκάνο ήταν Βάσκος και προς τιμή του είναι το Μνημείο.
Μουσείο Guggenheim 13/10/2024
Το Ίδρυμα Guggenheim που ιδρύθηκε από τον Σόλομον Γκούγκενχαϊμ, έναν Αμερικανό βιομήχανο, το 1937 είναι μια από τις πιο γνωστές και σημαντικές πολιτιστικές οργανώσεις παγκοσμίως, με επικέντρωση στη σύγχρονη τέχνη. Το ίδρυμα αναζητούσε χώρο για την δημιουργία ενός Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Οι αναζητήσεις ήταν άκαρπες, το Παρίσι και το Βερολίνο αποκλείστηκαν. Αντιπροσωπεία από το Bilbao μετέβη στην Νέα Υόρκη και πρότεινε το Bilbao σαν έδρα του Μουσείου. Παρά την άσχημη εικόνα της πόλης την εποχή εκείνη οι υπεύθυνοι του ιδρύματος προέβλεψαν την εξέλιξη και το έργο άρχισε. Υπήρξαν αντιδράσεις, πολλοί έλεγαν να δώσουμε επιδόματα στο μεγάλο αριθμό ανέργων της εποχής. Επεκράτησαν αυτοί που έχαν την άποψη “να δημιουργήσουμε τις συνθήκες να παραχθεί πλούτος και θέσεις εργασίας”.
Το Μουσείο Guggenheim στο Μπιλμπάο, σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Frank Gehry και έγινε ένα από τα πιο εμβληματικά μουσεία σύγχρονης τέχνης στον κόσμο. Άνοιξε το 1997. Το κτήριο είναι γνωστό για την καινοτόμο και οργανική του αρχιτεκτονική, με κυρτές και ακανόνιστες επιφάνειες που φαίνονται σχεδόν σαν να ρέουν, χρησιμοποιώντας κυρίως τιτάνιο, γυαλί και σκυρόδεμα.
Το μουσείο φιλοξενεί μια εντυπωσιακή συλλογή μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης, περιλαμβάνοντας έργα κορυφαίων καλλιτεχνών όπως οι Jeff Koons, Richard Serra και Anish Kapoor. Εκτός από τις μόνιμες εκθέσεις, το μουσείο διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις που καλύπτουν διάφορες πτυχές της σύγχρονης τέχνης.
Το Guggenheim έχει συμβάλει καθοριστικά στην πολιτιστική και οικονομική αναγέννηση του Μπιλμπάο, προσελκύοντας εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο και καθιστώντας την πόλη έναν δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Η αράχνη έξω από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Guggenheim στο Μπιλμπάο, γνωστή ως “Maman”, είναι ένα έργο της Γαλλίδας καλλιτέχνιδας Louise Bourgeois. Συμβολίζει τη μητρική φιγούρα και την προστασία, αλλά και τις πολυάριθμες και περίπλοκες σχέσεις που έχουμε με τις μητέρες μας.
Η Louise Bourgeois (1911-2010) γεννήθηκε στο Παρίσι. Ήταν η μεγαλύτερη από τέσσερα παιδιά και η οικογένειά της είχε επιχείρηση αποκατάστασης και πώλησης χαλιών. Στην παιδική της ηλικία έγινε μάρτυρας σκηνών εξωσυζυγικών σχέσεων του πατέρα της επανειλημμένα. Ενημέρωνε την μητέρα της για ότι έβλεπε και αυτή πάντα την αμφισβητούσε και την επέπλητε μη θέλοντας προφανώς να διαλύσει την οικογένεια της. Έτσι φαντάστηκε την μητέρα της σαν μια αράχνη που σκέπαζε τα παιδιά της για να μην βλέπουν την κακή – νοσηρή πραγματικότητα.
GERNIKA, Κυριακή (απόγευμα) 13/10/2024
Η Γκερνίκα είναι διάσημη κυρίως για την καταστροφή της κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου το 1937. Στις 26 Απριλίου 1937, η πόλη υπήρξε στόχος μιας αεροπορικής επιδρομής από γερμανικά στρατεύματα που υποστήριζαν τον στρατηγό Φράνκο. Η επιδρομή αυτή είχε σκοπό να τρομοκρατήσει τον βασκικό πληθυσμό και να καταδείξει τη δύναμη της φασιστικής πλευράς.
Επιπλέον ήθελαν οι Γερμανοί να μελετήσουν τις αντιδράσεις του πληθυσμού σε μη αναμενόμενο βομβαρδισμό. Η Γκερνίκα δεν είχε καμιά στρατηγική σημασία ή στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Βομβάρδισαν επιλεγμένους στόχους (σχολείο – λαική αγορά), ήταν ημέρα και ώρα που τα παιδιά ήταν στο σχολείο και πολύς κόσμος στην λαϊκή αγορά. Πτώματα δεν βρέθηκαν δεν υπάρχουν ουτε σχετικές φωτογραφίες, οι γερμανοί τα μάζεψαν και τα έκαψαν. Ήξεραν ότι είχαν διαπράξει έγκλημα (ως συνήθως) και φρόντισαν να το καλύψουν.
Η καταστροφή της Γκερνίκα, που προκάλεσε το θάνατο εκατοντάδων αθώων, ενέπνευσε τον Πάμπλο Πικάσο να δημιουργήσει το διάσημο έργο του “Guernica”, το οποίο απεικονίζει την φρίκη του πολέμου και έχει γίνει σύμβολο κατά της βίας και της καταστροφής.
Ο Πίνακας δημιουργήθηκε το 1937, σε μια περίοδο έντονων πολιτικών αναταραχών στην Ισπανία, με τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο να μαίνεται. Η παραγγελία αρχικά προοριζόταν να είναι μια τοιχογραφία για την Παγκόσμια Έκθεση. Το έργο είναι σε μεγάλες διαστάσεις (περίπου 3,5 x 7,8 μέτρα) και χρησιμοποιεί κυρίως αποχρώσεις του μαύρου, του άσπρου και του γκρι. Αυτή η επιλογή χρωμάτων ενισχύει την αίσθηση της δυστυχίας και της απελπισίας.
Η Guernica απεικονίζει τον απόηχο του βομβαρδισμού μέσα σε έναν περιορισμένο χώρο (δείτε το μικρό παράθυρο δεξιά επάνω). Από αριστερά προς τα δεξιά: μια στενοχωρημένη μητέρα θρηνεί για το νεκρό παιδί της. Ένας ταύρος απλώνεται στον ώμο της με μια κενή ή σοκαρισμένη έκφραση. Ένα τραυματισμένο άλογο φωνάζει από τον πόνο ενώ ένας νεκρός στρατιώτης είναι παγιδευμένος κάτω από το σώμα του. Δύο γυναίκες κοιτάζουν τη σκηνή ζαλισμένες. και μια άλλη γυναίκα είναι παγιδευμένη σε φωτιά και ουρλιάζει.
Αρχικά, το έργο εκτέθηκε σε διάφορες χώρες και έγινε σημείο αναφοράς για τις αντιπολεμικές κινήσεις. Από το 1939 και μετά, εκτέθηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, όπου παρέμεινε για πολλές δεκαετίες, κερδίζοντας παγκόσμια αναγνώριση. Η “Γκερνίκα” του Πικάσο βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Ρέινα Σοφία στη Μαδρίτη, Ισπανία. Μεταφέρθηκε εκεί το 1992, αφού είχε επιστραφεί από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, όπου είχε παραμείνει από το 1939.
Στην Gernika ο ξεναγός εξασφάλισε την εισοδό μας σε ένα από τα μοναδικά κτήρια που δεν βομβαρδίστηκε. Το Παλιό κοινοβούλιο των Βάσκων.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΒΑΣΚΩΝ
Από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα η Συνέλευση Geheral της Bizkaia ήταν το ανώτατο όργανο διοίκησης της Χώρας των Βάσκων. Στο παρελθόν αυτές οι συνελεύσεις αποτελούνταν από τους αντιπροσώπους των «αντιγκλησιών» ή των ενοριών στην Bizkaia.
The Assembly House ( Το Κοινοβούλιο) και το Δέντρο της Γκερνίκα είναι τα ζωντανά σύμβολα της ιστορίας του λαού των Βάσκων. Ως έδρα του ιστορικού κοινοβουλίου της Bizkaia, αυτό το κτίριο και η βελανιδιά έγιναν σημείο συνάντησης όλων των περιοχών της Euskal Herria ή της Χώρας των Βάσκων, συνδυάζοντας πολιτιστικές και εθνογραφικές παραδόσεις.
Ένα από τα κεντρικά σημεία της Βουλής είναι Αίθουσα Συνελεύσεων όπου διεξάγονται οι συνεδριάσεις της ολομέλειας της Γενικής Συνέλευσης της Bizkaia. Η Αίθουσα Συνελεύσεων σχεδιάστηκε ως μια Εκκλησία – Βουλή που μπορεί να υποστηρίξει πολιτικές και θρησκευτικές λειτουργίες.
Συνήθως οι συνελεύσεις πραγματοποιούνταν, τα παλιά χρόνια, γύρω – κάτω από την Βελανιδιά, πολύ κοντά στο ερημητήριο του Antiguako Andra Mari-Sta. Mª la Antigua . Εκεί, έκαναν τις θρησκευτικές ακολουθίες που προηγούνταν των τακτικών συνελεύσεων και των τελετών του όρκου του Παλαιού Νόμου.
Αργότερα η πολιτική δραστηριότητα μεταφέρθηκε στο εσωτερικό του προαναφερθέντος εκκλησιαστικού συγκροτήματος.
Το 1826 έγινε η ανέγερση του σημερινού κτιρίου από τον αρχιτέκτονα Antonio de Etxebarria. Σε ό,τι αφορά τη διακόσμηση, ξεχωρίζει η γκαλερί με πορτρέτα των Λόρδων της Bizkaia του Sebastián Galbarriartu και των αδελφών Bustrín τον 17ο αιώνα. Πάνω από αυτά, υπάρχουν δέκα πλάκες που θυμίζουν διαφορετικές ημερομηνίες κατά τις οποίες δόθηκε ο όρκος για τον Παλαιό Νόμο σε μια τελετή. Σε αυτή την τελετή ο Άρχοντας της Bizkaia ορκίστηκε σεβασμό και συμμόρφωση με όλους τους νόμους που είχε προετοιμάσει η κοινότητα, με βάση τη χρήση και το έθιμο (The Old Law).
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΓΚΕΡΝΙΚΑΣ
Το δέντρο της Γκέρνικα είναι το πιο γνωστό σύμβολο των Βάσκων. Αρχικά, υπό τη σκιά του γίνονταν οι συνεδριάσεις της Γενικής Συνέλευσης στις οποίες προσερχόταν εκπρόσωποι από τις διάφορες περιφέρειες της Μπιζκάιας. Ο «Παλαιός κορμός» που βρίσκεται στον κήπο και περιβάλλεται από κίονες είναι τα παλαιότερα κατάλοιπα που έχουν φτάσει στην εποχή μας, αν και υπάρχουν στοιχεία σε έγγραφα ακόμη παλαιότερων.
Το 1860 φυτεύτηκε ο διάδοχός του, ο οποίος παρέμεινε απέναντι, μέχρι το 2004 και αυτός αντικαταστάθηκε από τη σημερινή βελανιδιά το 2015, που φυτεύτηκε όταν ήταν 15 ετών. Με αυτό τον τρόπο το συμβολικό του νόημα διαιωνίζεται συνεχώς, όπως η ψυχή του Euskal Herria συνεχίζει να μεταδίδεται, από γενιά σε γενιά. (Πηγή ενημερωτικό Φυλλάδιο του Κοινοβουλίου)
Η Κυριακή ήταν δύσκολη ημέρα, πολλά και διαφορετικά τα μέρη που επισκεφθήκαμε, ωκεανός πληροφοριών, ο εγκέφαλος αδυνατεί να τις ταξινομήσει. Η κούραση εμφανής και όμως γύρω στις 9 μμ βρεθήκαμε χωρίς απουσίες στο αποχαιρετιστήριο δείπνο.
Δευτέρα 14/10/2024
Όλα τα ωραία τελειώνουν κάποτε και έρχεται η ώρα της επιστροφής στην καθημερινότητα. Θα ήταν η τέλεια εκδρομή αν μαζί μας δεν ταξίδευε και ο παλιός γνώριμος, ο COVID-19. Ήδη στην πτήση της επιστροφής δύο συνταξιδιώτες μας παρουσίασαν συμπτώματα. Το βράδυ της Δευτέρας αρχίζει να ανεβαίνει ο αριθμός των θετικών στους 4 και την Πέμπτη 17/10/2024 φθάνει στους 19 θετικούς.
Πηγή της μόλυνσης, ίσως κάποιος από την ομάδα να ήταν θετικός ή το πιθανότερο η πολιτική των αεροπορικών εταιρειών “μη επιλογή θέσης” που μας υποχρέωσε να καθίσουμε δίπλα σε αγνώστους και πιθανόν νοσούντες επιβάτες.
Ευχαριστούμε τον Πρόεδρο της ΕΕΥΕΔ κ. Ν. Παπαγιαννόπουλο και τους λοιπούς διοργανωτές της Εκδρομής. Ευχαριστούμε τον Ξεναγό κ. Γιάννη Λιμτσιούλη και τους Συνεργάτες του στο Γραφείο Ταξιδίων “Melodrakma”. Τέλος ευχαριστούμε τους Συναδέλφους και Φίλους που με εκπληκτική συνέπεια ακολούθεισαν το δύσκολο πρόγραμμα των ξεναγήσεων.
Καλή αντάμωση στην επόμενη εκδρομή της ΕΕΥΕΔ.
- Επιμέλεια Ανάρτησης : Αργύρης Τασιόπουλος
- Διορθώσεις : Α.Π