ΕΕΥΕΔ, 29 Μαίου 2022
Την Παρασκευή, 27 Μαϊου 2022. πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο “Υποστρατήγου Μιχαήλ Γκιάλα” του 424 ΓΣΝΕ , Ημερίδα με θέμα την Στρατιωτική Χειρουργική στη Διαδρομή της Ελληνικής Ιστορίας.
Την Ημερίδα οργάνωσε η Α’ Χειρουργική Κλινική του 424 ΓΣΝΕ σε συνεργασία με το Μουσείο Ιστορίας της Ιατρικής του ΑΠΘ.
Μέσα από τρεις Στρογγυλές Τράπεζες και δύο διαλέξεις παρουσιάσθηκαν συνολικά 14 θέματα που καλύπτουν την διαρομή της Στρατιωτικής Ιατρικής από την εποχή που Ομήρου, του Ασκληπιού, του Ιπποκράτους, στην Εθνική Παλιγγενεσιά, την Μικρασιατική καταστροφή και στα νεότερα χρόνια από τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο μέχρι το Αφγανιστάν. Αναλυτικά τα θέματα που παρουσιάσθηκαν:
ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΟΜΙΛΙΑ
Κωνσταντίνος Μηλιάς, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής. Γενικός Αρχίατρος
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
- Γεώργιος Γκούβας Ταξίαρχος, Διευθυντής Διοικητής 424 Γ.Σ.Ν.Ε.
- Νικόλαος Παπαίωάννου, Καθηγητής Κτηνιατρικής, Πρύτανης Α.Π.Θ.
- Νικόλαος Παπαγιαννόπουλος, Υποστράτηγος ε.α.. Πρόεδρος ΕπιστημονικήςΈνωσης Υγειονομικών προερχομένων εκ των Ενόπλων Δυνάμεων.
- Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως Στραυρουπόλεως κ.κ Βαρνάβας
ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ι: ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΛΙΑ
Προεδρείο: Ιωάννης Μπράμης, Κωνσταντίνος Μηλιάς
- Ασκληπιός: Μύθος και χειρουργική Πολέμου. Βασίλειος Λαμπρινουδάκης
- Μαχάων, ο θρυλικός Θετταλός πολέμαρχος-πατήρ και η γέννηση της στρατιωτικής χειρουργικής στα έπη του Τρωικού Κύκλου. Γρηγόριος Τσουκαλάς
- Επιστολή στον Ιπποκράτη, Πάνος Αποστολίδης.
- Η πολεμική χειρουργική στην Αρχαιότητα: Ἱπποκράτους. Περὶ τρωμάτων καὶ βελῶν. Αιμίλιος Μαυρουδής
- Σχολιασμός – Συζήτηση, Θεόδωρος Δαρδαβέσης, Αριστείδης Διαμαντής
ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΙ : Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ, ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Προεδρείο : Πέτρος Κουριδάκης, Νικόλαος Παπαγιαννόπουλος
- Από τον Γαληνό στην Αναγέννηση, Κωνσταντίνος Τρομπούκης.
- Τα χειρουργικά της Επανάσταση του 1821, Λάζαρος Βλαδίμηρος. Η εξέλιξη της Χειρουργικής στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα. Αναστάσιος Πάγκαλος
- Ο γιατρός Πολύβολιος Κορύλλιος (1881 – 1938), Η χειρουργική παθολογία και η Χειρουργική του Πολέμου. Αριστείδης Διαμαντής
- Σχολιασμός – Συζήτηση. Ιωάννης Μπράμης, Κωνσταντίνος Τερψίδης
ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΙ : Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ
Προεδρείο : Ισαάκ Κεσίσογλου, Γεώργιος Γκόνης
- Ο διακεκριμένος καθηγητής χειρουργικής και ιατροφιλόσοφος Κωνσταντίνος Μέρμηγκας (1874-1942), Μαριάννα Καραμάνου.
- Τα Χειρουργικά νοσήματα των Ελλήνων προσφύγων την περίοδο του Μεσοπολέμου στην Κεντρική Μακεδονία (1923-1927), Σπύρος Μιχαλέας
- Η διαχείριση των κρυοπαγημάτων κατά τις πολεμικές συγκρούσεις: από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο στον πόλεμο της Κορέας, Κωνσταντίνος Τσιάμης
- Οργανωμένες στρατιωτικές χειρουργικές δομές στη Νεότερη Ελλάδα, Γεώργιος Κωνσταντίνου.
- Η συμμετοχή της στρατιωτικής χειρουργικής στο Αφγανιστάν, Πέτρος Κουριδάκης
- Σχολιασμός – Συζήτηση : Νίκη Παπαβραμίδου, Χρήστος Παπαβασιλείου
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ :
- Η χειρουργική στο Βυζάντιο, Στέφανος Γερουλάνος.
- Μαρία Πουρζιτάκη, Ευανθία Μάρου Η νοσηλευτική στο πέρασμα του χρόνου, Ηλίας Λεκκάκος.
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΗΜΕΡΙΔΑΣ : Κωνσταντίνος Ιωαννίδης, Κωνσταντίνος Μηλιάς
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΕΥΕΔ , Δρ Παπαγιαννόπουλου Νικολάου
Σεβασμιώτατε, κύριε Πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κύριε Κοσμήτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κύριε Διευθυντά του 424 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου, κυρία Διευθύνουσα, Κύριοι καθηγητές, κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, αγαπητοί φίλοι, η Επιστημονική Ένωση Υγειονομικών Ενόπλων Δυνάμεων, που εκπροσωπεί όλους τους Στρατιωτικούς Ιατρούς, εν ενεργεία και εν αποστρατεία, όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, πανελληνίως, χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Α’ Χειρουργικής Κλινικής του 424 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Εκπαιδεύσεως για τη διοργάνωση αυτής της ημερίδας με θέμα “ Η διαδρομή της Στρατιωτικής Χειρουργικής στην Ελληνική ιστορία”.
Η μακρά ιστορία του Έθνους των Ελλήνων με γραπτές περιγραφές πολέμων εδώ και 3.000 χρόνια, έδωσε περίοπτη θέση στους Στρατιωτικούς Γιατρούς με την Ομηρική ρήση στην Ιλιάδα (Α: 514-5) “Ιητρός γάρ ανήρ πολλών αντάξιος άλλων” και τούτο διότι εκτιμούσε το έργο τών Ιατρών στην περίθαλψη τών τραυματιών της μάχης. Στα προκλασικά χρόνια διέπρεψε ο Ασκληπιός ένώ στα κλασικά ο Ιπποκράτης υπήρξε ο μέγιστος των Ιατρών, ο Δάσκαλος της Ιατρικής και θεμελιωθτής της Ιατρικής Ηθικής, μία ιατρική αυθεντία για 2000 χρόνια!
Τους τελευταίους αιώνες η Ιατρική εξελίχθηκε σε Θετική Επιστήμη, για να φτάσουμε στο έπος του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, όπου ”η Ελληνική λόγχη ομού μετά της Ελληνικής σύριγγος κατήγαγον λαμπράν νίκην του Ελληνικού Στρατού κατά των Βουλγάρων” , ο Στρατός των οποίων, είχε αποδεκατιστεί από την πανδημία χολέρας ενώ Ελληνικός Στρατός και ο Ελληνικός πληθυσμός είχαν κατεπειγόντως εμβολιαστεί από τους Στρατιωτικούς Γιατρούς της εποχής.
Οι εξελίξεις της Ιατρικής Επιστήμης λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελίξεις στα οπλικά συστήματα, διαμορφώνουν πλέον το σύγχρονο περιβάλλον στις ανάγκες της Ιατρικής περίθαλψης μαχόμενων και αμάχων. Η ευθύνη της Στρατιωτικής Ιατρικής δεν εξαντλείται μόνο στην οικοδόμηση λαμπρών Νοσοκομειακών Μονάδων ή στην εκπαίδευση Στρατιωτικών Ιατρών σε όλο το φάσμα της σύγχρονης Ιατρικής. Απαιτείται η πλήρης και εις βάθος προετοιμασία όλων των Στρατιωτικών Υγειονομικών για να ανταποκριθούν επιτυχώς στις ανάγκες του σύγχρονου πολέμου. Δυστυχώς μία τέτοια προοπτική είναι υπαρκτή. Μία ματιά γύρω, μάς προσγειώνει στη σκληρή πραγματικότητα, που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.
- Πρέπει όλοι οι Στρατιωτικοί Υγειονομικοί να διδαχθούν τις συνθήκες εκστρατείας, να εκπαιδευτούν σε συνθήκες μαζικών απωλειών υγείας με έμφαση στο τραύμα και στο έγκαυμα.
- Τα μαθήματα ATLS και BTLS πρέπει να παρέχονται υποχρεωτικά σε όλους τους Υγειονομικούς.
- Tα Νοσοκομεία πρέπει να λειτουργούν με όλο το προσωπικό. Δεν νοείται να έχουμε Γιατρούς Χειρουργούς, Αναισθησιολόγους, Αίθουσες Χειρουργίου και να μην έχουμε Νοσηλευτικό προσωπικό για να παράσχεται πλήρης καθημερινή περίθαλψη και συγχρόνως εκπαίδευση όλου του προσωπικού σε συνθήκες έντασης καθώς και μεγιστοποίηση του παραγόμενου νοσηλευτικού έργου.
- Όλοι οι Ειδικοί Γιατροί των σχετικών ειδικοτήτων πρέπει να παρακολουθήσουν τα σχολεία του ΝΑΤΟ που προσφέρουν εκπαίδευση σε αντιμετώπιση απωλειών υγείας από τα σύγχρονα όπλα.
- Φυσικά, στηρίζουμε την προοπτική για άμεση στελέχωση και λειτουργία του Κέντρου Εγκαυμάτων του Νοσοκομείου ως κέντρο αναφοράς στη Βόρειο Ελλάδα καθώς και του Τμήματος Αιμοδοσίας.
Είμαστε Στρατιωτικοί Γιατροί και ξέρουμε καλύτερα από τον καθένα, τί χρειαζόμαστε για να ανταποκριθούμε σε ένα σύγχρονο πόλεμο. Το βέβαιο είναι ότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, να συμβιβαζόμαστε σε μία πολυδιάσπαση του προσωπικού μας, που αποτελεί την εύκολη λύση για την Πολιτεία αλλά αφαιρεί κρίσιμο προσωπικό και άκρως απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου.
- Δεν πρέπει να επαναπαυόμεθα σε έλλειψη κατάλληλης εκπαίδευσης για αντιμετώπιση μαζικών απωλειών υγείας.
- Η Πολιτεία πρέπει να είναι πάντα συνεπής αρωγός και να καταστήσει γνωστό με όρους σαφείς το όραμα της για τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία και την Στρατιωτική Ιατρική.
Αγαπητοί Συνάδελφοι οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν “Si vis pacem, para bellum” δηλαδή αν θέλεις ειρήνη προετοιμάσου για πόλεμο. Είναι γνωστό ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Σήμερα θα γίνει μία ενδελεχής μελέτη της πορείας της Χειρουργικής μέσα από τους αγώνες του Έθνους. Τα συμπεράσματα πρέπει να γίνουν αφορμή για περαιτέρω ώθηση και η διεκδίκηση του αυτονόητου.
Η ΕΕΥΕΔ είναι μαζί με τους εν ενεργεία Συναδέλφους. Ήδη με την αλλαγή του καταστατικού που προέκυψε από την πρόσφατη Γενική Συνέλευση, οι εν ενεργεία Συνάδελφοι μπορούν να διεκδικήσουν και θέση στο Δ.Σ της Ένωσης. Επιπροσθέτως εξαλείφθηκε από το τίτλο μας ο όρος “Προερχόμενων εκ των Ενόπλων Δυνάμεων”. Είμαστε όλοι Υγειονομικοί των Ενόπλων Δυνάμεων. Εμείς οι απόστρατοι Στρατιωτικοί Γιατροί, είμαστε πρόθυμοι να συμπαρασταθούμε και αν χρειαστεί, να συμπαραταχθούμε, και να διεκδικήσουμε δυναμικά, με την άνεσή του Έλληνα πολίτη, χωρίς τη δέσμευση της Στολής, ό,τι το Υγειονομικό χρειάζεται.
Συγχαίρω τον Γενικό Αρχίατρο κ. Μηλιά Κωνσταντίνο και τους Συνεργάτες του για τη διοργάνωση της σημερινής Ημερίδας, με αυτή την εμβληματική τη θεματολογία.
Εύχομαι να την απολαύσετε, αγαπητοί Συνάδελφοι και εκλεκτοί προσκεκλημένοι και να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και προβληματισμού για όλους μας, επ’αγαθώ της φιλτάτης Πατρίδος.
- Επιμέλεια ανάρτησης
- Τασιόπουλος Αργύρης Γ. Γραμματέας ΕΕΥΕΔ
Ιδιαίτερα τιμητική και ενδιαφέρουσα ήταν για εμένα η πρόσκληση και συμμετοχή μου στην ημερίδα που διοργάνωσε η Ά Χειρουργική Κλινική του 424 ΓΣΝΕ στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου, την 27/05/22. Ο διοργανωτής – Διευθυντής, Γενικός Αρχίατρος Δρ Κωνσταντίνος Μηλιάς ήταν ιδιαίτερα ευρηματικός και εύστοχος στην επιλογή των θεμάτων. Η γνώση, η αναγνωρισιμότητα, το κύρος των προσκεκλημένων ομιλητών προσέδωσε το ειδικό βάρος της εγκυρότητας και της αυθεντικότητας στην ημερίδα! Η ιστορική αναδρομή της “Στρατιωτικής Χειρουργικής” συνδέθηκε αρμονικά και διδακτικά με το σήμερα! Εκτιμώ ότι ωφελήθηκαν πολύ όσοι την παρακολούθησαν.
Οι υπαινικτικές αλλά ουσιώδεις παρατηρήσεις και προτάσεις του Προέδρου της Ε.Ε.Υ.Ε.Δ. Υποστρατήγου ε.α. Δρος Νικολάου Παπαγιανόπουλου θα πρέπει να τύχουν της δέουσας προσοχής από κάθε διοικητικά αρμόδιο. Ειδικότερα σε ότι αφορά τα θέματα της οργάνωσης, του προσωπικού, και της εκπαίδευσης. Ζητούμενο, η άμεση και διαρκής ετοιμότητα των Στρατιωτικών Νοσοκομείων και του Υγειονομικού προσωπικού ώστε να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στο πολεμικό τραύμα-έγκαυμα και τις μαζικές απώλειες, από τον καιρό της ειρήνης.
Ο Διευθυντής της Β΄ Χειρουργικής Κλινικής του 424 ΓΣΝΕ, Γενικός Αρχίατρος Δρ Πέτρος Κουριδάκης μας μετέφερε πολλά οργανωτικά, διοικητικά και εκπαιδευτικά διδάγματα από την εμπειρία του στην αποστολή του Υγειονομικού στο Αφγανιστάν. Η πρότασή του, όπως και του Προέδρου της Ε.Ε.Υ.Ε.Δ., για την υποχρεωτικότητα του ATLS σε όλους τους Στρατιωτικούς Ιατρούς θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως επιτακτική και κατεπείγουσα. Η πρόσθετη προσαρμογή των βασικών αρχών και προτεραιοτήτων στην αντιμετώπιση του τραυματία σε συνθήκες μάχης,(BTLS, TCCC), όπως εισηγείται και ο Επίατρος-Χειρουργός Ιωάννης Τσούσκας, θα προκύψει ως αυτονόητη επιλεκτική συνέχεια.
Εξ όσων γνωρίζω λειτουργεί κέντρο εκπαίδευσης ATLS στο 251 ΓΝΑ. Κρίνω σκόπιμο να θυμίσω ότι με αρχική ενθάρρυνση και υποστήριξη του Δντου Υγειονομικού Υποστρατήγου(ΥΙ) Μιχάλη Φρούσιου και την διαρκή καθοδήγηση του Καθηγητή Χειρουργικής Ιωάννη Ανδρουλάκη, διοργανώθηκαν στο 401 ΓΣΝΑ εικοσιπέντε (25) σεμινάρια ATLS, κατά τα έτη 1997-2004 όπου εκπαιδεύθηκαν περισσότεροι από 400 Στρατιωτικοί Ιατροί. Ο ίδιος είχα την τιμή και την ευθύνη της διεξαγωγής των. Η εμπειρία που τότε απέκτησα μου επιτρέπει να αισιοδοξώ για το εφικτό του στόχου της εκπαίδευσης των Στρατιωτικών Ιατρών στην αντιμετώπιση του τραυματία σύμφωνα με τις σύγχρονες ισχύουσες αρχές. Προσθέτω επίσης ότι η εκπαιδευτική διαδικασία του ATLS είναι καθαρά μεταπτυχιακή και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται από τους εκπαιδευομένους ως μια πρόσθετη πανεπιστημιακή γνώση..
Η παράξενη “ευχή” των αγωνιστών του 1821 “καλό βόλι”, εκτός από την αποφασιστικότητα και την δραματικότητα εκείνου του υπαρξιακού αγώνα, αποκαλύπτει την ουσιαστική έλλειψη υγειονομικής περίθαλψης κατά τους χρόνους της επανάστασης. Προτιμότερος ο άμεσος θάνατος στη μάχη παρά ο βασανιστικός αργός θάνατος από ένα τραύμα. Σήμερα, παρά την φονικότητα των σύγχρονων όπλων η πρόοδος στην οργάνωση, στη γνώση, στα μέσα, απαιτεί από τη πλευρά του Ιατρού αίσθηση καθήκοντος, γνώση και αποτελεσματικότητα. Κάθε τραυματίας που φθάνει ζωντανός στον οποιοδήποτε υγειονομικό σταθμό θα πρέπει να θεωρείται και να είναι διασώσιμος. Μόνον έτσι μπορεί να επιβεβαιωθεί το ομηρικό “Ιητρός γαρ ανήρ πολλών αντάξιος άλλων”!
Τώρα που οι ηχηρές, ιταμές απειλές πολέμου μας γυρίζουν στον προηγούμενο αιώνα, απαιτείται πατριωτισμός από όλους. Στο περιεχόμενο του πατριωτισμού, ανεξάρτητα από τις συναισθηματικές φορτίσεις με τις οποίες κατακλύζεται, εμπεριέχεται η γνώση, η μεθοδικότητα, η αφοσίωση στην εκτέλεση του καθήκοντος. Στην πράξη, ο πατριωτισμός μετριέται από το πόσο καλά γνωρίζω και πόσο αποτελεσματικά κάνω την δουλειά μου. ΄
Ένα μεγάλο ταπεινό ΕΥΓΕ στον διοργανωτή της ημερίδας Κωνσταντίνο Μηλιά!