ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟ ΜΙΛΑΜΕ;

  • 2025.01.14
  • Κωνσταντίνος Τερψίδης .

Με αφορμή τις πρόσφατες έκτακτες κρίσεις της ηγεσίας του Υγειονομικού και τις συζητήσεις επί του επερχόμενου νομοσχεδίου για την ενοποίηση του Σώματος, μεγάλος αριθμός συναδέλφων υγειονομικών και μη, διατύπωσαν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους για το παρόν και το μέλλον του Υγειονομικού Σώματος των ΕΔ.

Πολλές από αυτές, μου προκάλεσαν έντονο προβληματισμό για το εάν τελικά είναι γνωστή σε όλους η αποστολή του Υγειονομικού Σώματος και εάν πολλοί από εμάς έχουμε πραγματικά αντιληφθεί την ουσία των προβλημάτων, ώστε σταδιακά να προχωρήσουμε με ψυχραιμία στην αναζήτηση των αιτιών της κρίσης και της εξεύρεσης των κατάλληλων λύσεων. Με την ιδιότητα του Αξκού ΥΓ μετά από 44 και πλέον έτη υπηρεσίας στο ΣΞ, με 20 έτη επιτελική και διοικητική εμπειρία σε Σχηματισμούς όλων των βαθμίδων και Μονάδες, κάτοχος μεταπτυχιακών εκπαιδεύσεων και διδακτορικής διατριβής, με πλούσιο κλινικό και ερευνητικό έργο στο πλαίσιο της επιστήμης και της ειδικότητάς μου, επιτρέψτε μου να παραθέσω κάποια ερωτήματα-προβληματισμούς που αφορούν την υπόσταση και την ουσία της αποστολής του Υγειονομικού Σώματος.

  • Ερώτημα 1ο : Πόσοι αληθινά γνωρίζουν την αποστολή του Υγειονομικού Σώματος; Για πόσους από εμάς ο θεμελιώδης ορισμός «της διατήρησης ακεραίας της παρατακτής δύναμης του στρατεύματος στην ειρήνη και στον πόλεμο», αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού, αυτοπροσδιορισμού, ανάλυσης και σχεδιασμού;
  • Ερώτημα 2ο : Πόσοι πραγματικά γνωρίζουν ότι, το έργο και η αποστολή ενός σύγχρονου Υγειονομικού Σώματος δεν αποτελεί απλά ένα κομμάτι ή μία προέκταση της διοικητικής μέριμνας, αλλά το προϊόν ειδικού διεπιστημονικού σχεδιασμού για την υποστήριξη επιχειρήσεων στην ειρήνη και στον πόλεμο;
  • Ερώτημα 3ο : Σε πόσους είναι οικείες οι έννοιες των υγειονομικών δομών Ρόλου
    1,2,3,4 με τις αντίστοιχες των ρόλων διακομιδών Απωλειών Υγείας (ΑΥ) και οι διαδικασίες που καθορίζονται από αυτές για την επιτυχή λειτουργία τους; Πόσοι γνωρίζουν την αποστολή, το έργο και την επιχειρησιακή αξιοποίηση αυτών των δομών; Πόσοι και πόσες φορές έχουν εκπαιδευτεί στις δομές αυτές, στο πεδίο;
  • Ερώτημα 4ο : Πόσοι Υγειονομικοί και πόσο συχνά αυτοί εκπαιδεύονται στην κατανόηση της Υγειονομικής Υποστήριξης από το στάδιο του σχεδιασμού μέχρι την εφαρμογή στο πεδίο, ώστε τελικά να μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στο ρόλο των υγειονομικών συμβούλων των διοικητών των μαχόμενων Μονάδων και Σχηματισμών;
  • Ερώτημα 5ο : Πόσοι γνωρίζουν το σύστημα διακομιδών Απωλειών Υγείας Μάχης (ΑΥΜ) ; Πόσοι με ειλικρίνεια μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημα πως και με ποιον τρόπο θα διακομισθούν σύντομα και με ασφάλεια οι απώλειες υγείας από το πρόσθιο όριο τοποθεσίας σε δομές των μετόπισθεν;
  • Ερώτημα 6ο : Πόσοι γνωρίζουν το σύστημα αποθήκευσης και ανεφοδιασμού του υγειονομικού υλικού και αίματος;
  • Ερώτημα 7ο : Πόσοι έχουν αναγνωρίσει τους τόπους ανάπτυξης των δομών παροχής υγειονομικής υποστήριξης και πότε τελευταία φορά αναγνώρισαν το διαθέσιμο υγειονομικό υλικό;
  • Ερώτημα 8ο : Πότε και πόσοι, μετέβησαν σε Μονάδες για να εκπαιδεύσουν το στρατιωτικό προσωπικό σε θέματα προληπτικής ιατρικής, υγειονομικών πληροφοριών, υγιεινής της εκστρατείας και παροχής πρώτων βοηθειών στο πεδίο της μάχης;
  • Ερώτημα 9ο : Πόσοι πραγματικά πιστεύουν ότι θα ανταπεξέλθουν επί του πεδίου, ΟΤΑΝ αυτό απαιτηθεί; Τι απαντούν σε ερωτήματα όπως: «θα φέρω σε πέρας την αποστολή μου με επιτυχία;» ή «το προσωπικό που διοικώ θα επιβιώσει;» ή «είμαι έτοιμος να προσαρμοσθώ σε κάθε αλλαγή της επιχειρησιακής κατάστασης εάν απαιτηθεί;» κλπ
  • Ερώτημα 10ο : Οι εκάστοτε ταγοί μας, γνωρίζουν τις πραγματικές ανάγκες του Υγειονομικού Σώματος στην ειρήνη και στον πόλεμο και ενημερώνουν ορθά την πολιτική ηγεσία περί αυτών; Εκπαιδεύουν το προσωπικό κατάλληλα; Αξιολογούν και αξιοποιούν τους ικανούς; Επιβραβεύουν τους άξιους και ενθαρρύνουν την παραγωγή έργου από το προσωπικό ή διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις ανάλογα με τις εκάστοτε υποδείξεις και τα ατομικά συμφέροντα;
  • Ερώτημα 11ο : Όταν οι νεαροί Αξιωματικοί ΥΓ που υπηρετούν σε Μονάδες της ηπειρωτικής και νησιωτικής μεθορίου, αναζητούν τη βοήθεια και τη συμβουλή των ιεραρχικά ανώτερων και εμπειρότερων συναδέλφων τους, βρίσκουν άμεση ανταπόκριση για να επιλύσουν το πρόβλημά τους;
  • Ερώτημα 12ο : Πόσοι από εμάς έχουμε την ανάγκη αυτοκριτικής στην επίδειξη «επιστημονικοφανούς» αλαζονείας, αμετροέπειας και υποτίμησης των τρίτων; Επιδεικνύουμε ικανότητες άμεσου αυτοελέγχου και αποκατάστασης εσφαλμένων ενεργειών μας σε βάρος των συναδέλφων και της υπηρεσίας;
  • Ερώτημα 13ο : Πότε οι Μαθητές της σχολής μας θα ενημερώνονται συστηματικά και με πραγματικά στοιχεία για την μετέπειτα υπηρεσιακή τους ζωή και αποστολή, ώστε να μην δημιουργούνται σε αυτούς και τις οικογένειές τους λαθεμένες εντυπώσεις για τις επιλογές και το μέλλον τους;
  • Ερώτημα 14ο : Αναρωτηθήκαμε ποτέ όλοι μας και ιδίως οι νεότεροι, για ποιο λόγο οι απόφοιτοι της Σχολής από την εποχή της Στρατιωτικής Ιατρικής μέχρι σήμερα, εισέπρατταν από την κοινωνία μέγιστη αναγνώριση, υψηλή εκτίμηση και περιόριστο σεβασμό; Μήπως συγκριτικά με τους πολίτες συναδέλφους τους ήταν καλύτεροι ως ιατροί και γενικά ως επιστήμονες; Σίγουρα όχι, γιατί οι λόγοι που τους ξεχώριζαν πάντα, ήταν η οργανωτικότητα, η εντιμότητα, η υπερηφάνεια και η ηγετική νοοτροπία αρετές με τις οποίες εμποτίστηκαν ως Μαθητές και εξέπεμπαν ως Αξιωματικοί.

Θα μπορούσα, να παραθέσω δεκάδες επιπλέον ερωτήματα και προβληματισμούς, ακόμα και προτάσεις επίλυσης αυτών, όμως σταματώ εδώ δίνοντας το στίγμα των ανησυχιών μου, πιστεύοντας ότι μας απασχολούν όλους. Το Υγειονομικό Σώμα των ΕΔ δεν πρέπει να είναι, ούτε να συμπεριφέρεται σαν ένα ένστολο νοσοκομειοκεντρικό ΕΣΥ ειρηνικής περιόδου. Η αποστολή του είναι ιδιαίτερη και απόλυτα διακριτή, ενώ πρέπει να διακονείται από κατάλληλα εκπαιδευμένους Στρατιωτικούς Υγειονομικούς. Η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία της χώρας μας πρέπει να γνωρίζει ότι, το έργο μας είναι ευρύ και διεπιστημονικό, ακολουθώντας το σύγχρονο δόγμα της ενιαίας υγείας και επιβάλλεται να έχει πρώτιστα το χαρακτήρα εξασφάλισης υγειονομικής υποστήριξης ειρηνικών και πολεμικών επιχειρήσεων. Έτσι όλοι θα μας σέβονται και θα μας υπολογίζουν, καθιστώντας απαγορευτική και θνησιγενή την αναζήτηση αλλότριων και ανεπιθύμητων λύσεων για το Υγειονομικό Σώμα και εν δυνάμει βλαπτικών για τις Ελληνικές ΕΔ.

Κων/νος Τερψίδης, DVM, PhD, MSc
Ειδικός Κλινικός Κτηνίατρος
Ταξίαρχος ε.α.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΓΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΕΣ ΣΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΠΩΛΕΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΜΑΧΗΣ

Συγγραφείς: Ι. Τσούσκας1 , Χ. Αναστασιλάκης2 , Μ. Παπαϊωάννου3 , Γ. Τζίκος1 , Κ. Μηλιάς1 , Γ. Χατζούλης1 , Π. Σπυριδόπουλος1

1 Α΄ Χειρουργική Κλινική, 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Εκπαιδεύσεως,

2 1 η Ταξιαρχία Καταδρομέων- Αλεξιπτωτιστών

3 Στρατιωτικό Φαρμακείο Θεσσαλονίκης

Πρωτότυπο κείμενο εργασίας εδώ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η εκτίμηση του επιπέδου θεωρητικής κατάρτισης του Στρατιωτικού προσωπικού του ΕΣ, στο ζωτικής σημασίας αντικείμενο των Α΄ Βοηθειών στο πεδίο της μάχης, σε σχέση με τα σύγχρονα πρότυπα .

Αρχικά στις πολεμικές επιχειρήσεις παρελθόντων ετών, χρησιμοποιήθηκαν πρότυπα φροντίδας τραυματία, όπως το Advanced Trauma Life Support (ATLS) και PreHospital Trauma Life Support (PHTLS).

Σύντομα, έγινε εμφανής η ανεπάρκεια των ανωτέρω προτύπων για την αντιμετώπιση πολεμικού τραύματος στο πεδίο της μάχης, καθώς οι διαφορές του πολιτικού/ειρηνικού περιβάλλοντος είναι ουσιώδεις συγκριτικά με το τακτικό περιβάλλον των πολεμικών επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου, άρχισαν παράλληλες μελέτες από Αμερικανούς και Βρετανούς, για την ανάπτυξη αντίστοιχων Στρατιωτικών Προτύπων. Oι Βρετανοί κατέληξαν στην στρατιωτική εκδοχή του ATLS, το Battlefield Advanced Trauma Life Support (BATLS) και οι Αμερικανοί στο Tactical Combat Casualty Care (TCCC ή TC3), στα μέσα της δεκαετίας του ’90.

Το TCCC είναι ένα πρότυπο Προνοσοκομειακή Φροντίδας στο Πεδίο της Μάχης και περιγράφει την ακολουθία των διαδικασιών, που οφείλει να γνωρίζει και να εφαρμόζει, κάθε εμπλεκόμενος σε τραυματισμό, στο πεδίο της μάχης.

ΜΕΘΟΔΟΣ

 Στη μελέτη μας συμμετείχαν τελειόφοιτοι μαθητές της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ), Ανώτεροι Αξιωματικοί σπουδαστές της Σχολής Διοίκησης-Επιτελών (ΣΔΙΕΠ) και προσωπικό του 424 ΓΣΝΕ. Περαιτέρω διάκριση αυτών, έγινε ανάλογα με το επίπεδο εκπαιδεύσεως και την ειδικότητα, ενώ αντικείμενο στατιστικής επεξεργασίας αποτέλεσε και η χώρα προέλευσης, (Ελλάδα, Κύπρος, Βοσνία).

Η εκτίμηση των γνώσεών τους επί του αντικειμένου, έγινε με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου τύπου ορθού/εσφαλμένου και πολλαπλών επιλογών, το οποίο δημιουργήθηκε, χρησιμοποιώντας υλικό εξετάσεων του προγράμματος εκπαίδευσης TCCC, επιπέδου Medical Personnel και All Combatants.

 Τα αποτελέσματα που εξήχθησαν από τα ερωτηματολόγια, επεξεργάστηκαν στατιστικά και οδήγησαν σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Χρησιμοποιήθηκε ομάδα ελέγχου, είκοσι ατόμων που συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο ακολουθώντας την διαδικασία και μετά από πέντε ημέρες συμπλήρωσαν το αυτό ερωτηματολόγιο, με διαφορετική σειρά των ερωτήσεων.

 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Τα αποτελέσματα είχαν ως εξής: 57 τελειόφοιτοι μαθητές ΣΣΑΣ, Ιατρικού, Οδοντιατρικού, Κτηνιατρικού και Φαρμακευτικού τμήματος, εξετάστηκαν στο επίπεδο Medical Personnel και παρουσίασαν 51.78% επιτυχία. 110 σπουδαστές της ΣΔΙΕΠ αξιολογήθηκαν στο επίπεδο All Combatants του TCCC με ποσοστό επιτυχίας 40.15%, ενώ αξίζει να αναφερθεί πως οι προερχόμενοι εκ Κύπρου δεν παρουσίασαν ανώτερες των Ελλαδιτών γνώσεις και οι Βόσνιοι είχαν πλήρη άγνοια του αντικειμένου. 96 άτομα, διαφόρων βαθμών και ειδικοτήτων (ιατροί, νοσηλευτές, νοσοκόμοι), από το προσωπικό του 424ΓΣΝΕ παρουσίασαν ποσοστό επιτυχίας 57.35%, στο επίπεδο Medical Personnel. Από την επί μέρους ανάλυση των αποτελεσμάτων φάνηκε πως ειδικά το υγειονομικό προσωπικό έχει ικανοποιητικό επίπεδο γνώσεων γενικά στην αντιμετώπιση τραυμάτων, έχοντας όμως σημαντικά κενά σε θέματα σχετικά με τις ιδιαιτερότητες του πεδίου της μάχης.

Σημειωτέον ότι βάσει προδιαγραφών ΝΑΤΟ, η ελάχιστα αποδεκτή επίδοση στα συγκεκριμένα ερωτηματολόγια, στα πλαίσια εκπαιδεύσεως είναι το 70%, οπότε τα αποτελέσματά μας αποτελούν ένδειξη σημαντικής υστέρησης γνώσεων στην παροχή Α΄ Βοηθειών σε τακτικό περιβάλλον.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ

 Στατιστικά στοιχεία των αμερικανών, έδειξαν ότι η θνητότητα από πολεμικό τραύμα, στον πόλεμο του Βιετνάμ, παρουσίασε ελάχιστη μείωση συγκριτικά με τον Β΄ΠΠ (15,85 και 19,1%, αντίστοιχα), ενώ μειώθηκε σημαντικά (9,4%) κατά τις πιο πρόσφατες επιχειρήσεις σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Αυτή η μείωση της θνητότητας αποδόθηκε στα εξής:

α. Βελτιωμένος ατομικός εξοπλισμός προστασίας.

β. Ταχύτεροι χρόνοι διακομιδής.

γ. Καθιέρωση του TCCC.

δ. Καλύτερα εκπαιδευμένο προσωπικό.

Διεθνείς μελέτες κατέληξαν σε συμπέρασμα ότι το 87% των θανάτων συμβαίνουν στο πεδίο της μάχης, προτού ο τραυματίας φτάσει σε οργανωμένο Υγειονομικό Κλιμάκιο, ενώ το 24% αυτών είναι δυνητικά αποτρέψιμοι. Επιπρόσθετα, οι τραυματίες οι οποίοι φτάνουν τελικά σε ΥΓ υποστήριξη επιπέδου ΚΙΧΝΕ, επιβιώνουν σε ποσοστό 99,5%.

Στόχος του TCCC είναι να παρέχει στους μαχητές τυποποιημένη γνώση, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των τραυματισμών κατά τη διάρκεια της μάχης, αποτρέποντας παράλληλα πρόσθετα θύματα και ολοκληρώνοντας την αποστολή.

Ο Αμερικανικός Στρατός, επιθυμώντας να ελαχιστοποιήσει τις δυνητικά αποτρέψιμες απώλειες, εφάρμοσε την ΜΑΖΙΚΗ εκπαίδευση του προσωπικού στο TCCC. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της καθολικής εκπαίδευσης σύμφωνα με το TCCC, του προσωπικού του 75ου Συντάγματος Rangers, που οδήγησε στην επίτευξη δραματικής μείωσης των δυνητικά αποτρέψιμων θανάτων του Συντάγματος (3%, σε σχέση με το 24% για το σύνολο των Αμερικανικών ΕΔ).

Είναι γεγονός ότι ο ιατρός δεν δύναται να βρίσκεται κοντά σε όλους τους μαχητές ταυτόχρονα. Έκαστη επιχειρησιακή ομάδα έχει έναν νοσοκόμο αμφιβόλου εκπαιδεύσεως και γνώσεων. Επιπροσθέτως ενδέχεται να περιλαμβάνεται κι αυτός (ο ιατρός ή ο νοσοκόμος ή αμφότεροι), στους τραυματίες μάχης. Επομένως η εκπαίδευση στο TCCC, βοηθάει τον μαχητή να σώσει τις ζωές 4 αυτών των τραυματιών που μπορούν να σωθούν, συμπεριλαμβανομένου και του ιδίου.

Εκτός όμως από την μείωση των απωλειών στο πεδίο της μάχης, είναι εφικτή και η μείωση αυτών, σε περίπτωση ατυχήματος, στα πλαίσια καθημερινών ασκήσεων/δραστηριοτήτων της Μονάδας. π.χ. εκτέλεση βολών, στρατιωτικό αυτοκινητιστικό ατύχημα κτλ.

Παράλληλα, η γνώση του TCCC συμβάλλει στην ανύψωση του ηθικού του προσωπικού, το οποίο θα γνωρίζει ότι, σε περίπτωση τραυματισμού του, έχει σοβαρές πιθανότητες να σωθεί, από οποιονδήποτε πλησίον του.

Η σταδιακή μείωση του ιατρικού προσωπικού, με ελαχιστοποίηση των εισακτέων στις Στρατιωτικές Σχολές, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια, στην έλλειψη υγειονομικής κάλυψης, σε πληθώρα δραστηριοτήτων (ασκήσεων, βολών, αλμάτων, καταρριχήσεων, πάσης φύσεως στρατιωτικών εκπαιδεύσεων) και καθιστά εμφανέστατη την ανάγκη καθολικής εκπαίδευσης του προσωπικού στο TCCC.

Με την εκπαίδευση αυτή, είναι εφικτή η λήψη πιστοποίησης ΝΑΤΟ, στην παροχή Α΄ βοηθειών μάχης κατά TCCC, που θεωρείται, βασική δεξιότητα του μαχητή. Έτσι ο ΕΣ θα παρουσιάσει ΔΙΕΘΝΩΣ την εικόνα ενός Στρατού σύγχρονου και οργανωμένου, που παρακολουθεί και εναρμονίζεται με τις εξελίξεις και δύναται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ, με αναγνώριση αυτής της δεξιότητας, σε συμμετοχές σε πολυεθνικά Στρατηγεία και Ειρηνευτικές Αποστολές.

Αξίζει να τονισθεί ότι, το TCCC δεν απευθύνεται μόνο σε μαχητές, αλλά στο σύνολο του στρατιωτικού, εν ενεργεία και εφεδρεία προσωπικού. Δυνητικά οποιαδήποτε δομή και τμήμα του ΕΣ, μπορεί να αποτελέσει στόχο εχθρικής κρούσης και δολιοφθοράς, στα πλαίσια τακτικού αγώνα ή τρομοκρατίας. Είναι σημαντικό ότι η διαδικασία εκπαίδευσης του TCCC έχει σχεδιαστεί ώστε, να παρέχει τις απαιτούμενες γνώσεις, με απλότητα και τυποποιημένες διαδικασίες, που είναι εύκολο να αφομοιωθούν και να εφαρμοστούν από οποιονδήποτε ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου.

Πληθώρα στελεχών (εν ενεργεία και εφεδρεία) των ΕΔ και των Σωμάτων Ασφαλείας, εκδηλώνουν την επιθυμία να εκπαιδευτούν στο αντικείμενο του χειρισμού τραυματία στο πεδίο μάχης (TCCC), καθώς αντιλαμβάνονται το κενό στις γνώσεις τους και κυρίως, την αναγκαιότητα αυτής της εκπαίδευσης.

Δυστυχώς όμως, προβλήματα όπως :

  1. έλλειψη σύγχρονων Υγειονομικών Συλλογών,
  2.  έλλειψη σύγχρονων εκπαιδευτικών υλικών
  3.  μη οργανωμένη και συστηματική αξιοποίηση του συνόλου των πιστοποιημένων εκπαιδευτών
  4.  σποραδική – μη συστηματική παροχή εκπαίδευσης. 
  5.  έλλειψη περιοδικής επανάληψης της εκπαίδευσης οδηγούν στην επίτευξη πτωχών αποτελεσμάτων.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ανάλογη εκπαίδευση παρέχεται μόνο σε προσωπικό των Ειδικών Δυνάμεων, οπότε πλήθος στελεχών οδηγούνται στην οδό της ιδιωτικής εκπαίδευσης και της ιδιωτικής απόκτησης σύγχρονων υλικών, με συνέπεια την έντονη οικονομική επιβάρυνση αυτών, την δυσαρέσκεια προς την Υπηρεσία και απόκτηση γνώσης αμφιβόλου ποιότητας. Συναφώς αναφέρεται ότι, σποραδικά διοργανώνονται μικρής κλίμακας εκπαιδευτικές δραστηριότητες στα πλαίσια Σχηματισμών, με πρωτοβουλία των Διοικήσεων.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η μελέτη μας καταδεικνύει ότι υπάρχει σημαντική υστέρηση γνώσεων στην παροχή Α΄Βοηθειών σε τακτικό περιβάλλον. Μόνο το υγειονομικό προσωπικό φαίνεται πως έχει, λόγω εμπειρίας, ένα βασικό επίπεδο γνώσεων γενικά στην αντιμετώπιση τραυμάτων, έχοντας όμως σημαντικά κενά σε θέματα ατομικής τακτικής. Γενικά, τα αποτελέσματά μας αποτυπώνουν τη χαμηλή προτεραιότητα που έχει δοθεί στην εκπαίδευση του προσωπικού στη σύγχρονη αντιμετώπιση του πολεμικού τραύματος.

Συμπερασματικά, διαφαίνεται έντονα η ανάγκη υιοθέτησης από τον ΕΣ, οργανωμένης εκπαίδευσης TCCC για την παροχή εξειδικευμένων γνώσεων ανάπτυξη δεξιοτήτων, στο σύνολο του προσωπικού, για την αντιμετώπιση τραυμάτων μάχης.


Η παραπάνω εργασία παρουσιάστηκε στο 27ο Ιατρικό Συνέδριο Ενόπλων Δυνάμεων και βραβεύτηκε από την ΕΕΥΕΔ.

Η εργασία σε μορφή pdf αρχείου έδώ

Tactical Combat Casualty Care (TCCC) εδώ

Quick-Reference-Guide (TCCC) – GR εδώ