- – 2023.03.06 –
- – Τασιόπουλος Αργύρης –
Το κτήριο της ΛΑΦΘ είναι ένα εμβληματικό κτήριο στο πλέον ιστορικό και χαρακτηριστικό σημείο της Θεσσαλονίκης. Το κτίριο είναι ένα παράδειγμα μεταπολεμικού μοντερνισμού και θεωρείται αρκετά πετυχημένο διότι, ενώ είναι γωνιακό κτίριο, έχει προσανατολισμό προς τον Λευκό Πύργο και στη γωνία υπάρχει μια κοίλη απότμηση. Αυτό, σε συνδυασμό με την καμπύλη του ορόφου, δηλώνει μια διάθεση «συνομιλίας» του μοντερνισμού με την αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης. Την εποχή εκείνη, οι αρχιτέκτονες προσπαθούσαν να εισάγουν τις νέες τάσεις στην αρχιτεκτονική, με μια μικρή καθυστέρηση σε σχέση με τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. (Πηγή).
Δεν είναι τυχαίο ότι το κτήριο αυτό αποτελεί ένα κόσμημα. Πίσω από την κατασκευή του κρύβονται ταλαντούχοι επιστήμονες, ο αρχιτέκτονας Παύλος Μυλωνάς (1915-2005) , ο πολιτικός μηχανικός Πολύβιος Παπαδόπουλος (1917-1998) και ο Ζωγράφος – Ακαδημαϊκός Χατζηκυριάκος – Γκίκας (1906-1994).
Ο υιός του Πολύβιου Παπαδόπουλου (1917-1998), πολιτικός μηχανικός και αυτός Δημήτριος Παπαδόπουλος και τα εγγόνια του, Βικτώρια Παπαδοπούλου και Πολύβιος Παπαδόπουλος, αμφότεροι ιατροί και “φίλοι” της ΕΕΥΕΔ, μας παρέδωσαν φωτογραφίες της ΛΑΦΘ του 1952 και χειρόγραφο βιβλίο με τους στατικούς υπολογισμούς κατασκευής του κτηρίου, από το αρχείο του πατέρα – παππού τους, προκειμένου να το διαθέσουμε στην στρατιωτική υπηρεσία ως ιστορικό κειμήλιο.
Θα αναφερθούμε στους βασικούς συντελεστές κατασκευής του έργου. Η ΛΑΦΘ δεν ήταν το μοναδικό τους έργο, καθώς μεγάλη σειρά έργων τους κοσμούν την χώρα μας, ας γνωρίσουμε και τα άλλα έργα τους.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΠΟΛΥΒΙΟΣ
Γεννήθηκε το 1917 στην Αμισό της Μικράς Ασίας . Το έτος 1922 η οικογένεια του μετανάστευσε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε προσωρινά στον Πειραιά και, κατόπιν οριστικά στη θεσσαλονίκη , όπου και τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του το έτος 1934. Το ίδιο έτος πέτυχε μέσω εξετάσεων του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, απ’όπου και αποφοίτησε, το έτος 1939, με βαθμό άριστα .
Κατετάγη στο σώμα του Μηχανικού όπου υπηρέτησε ως ΥΕΑ και με τη γενική επιστράτευση του 1940 πολέμησε στο μέτωπο της Αλβανίας με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Μετά τη συνθηκολόγηση, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, διέφυγε στη Μέση Ανατολή όπου κατετάγη εθελοντικά στη νεοσυσταθείσα 1η Ταξιαρχία και πολέμησε στη Μάχη του Ελ Αλαμέιν κατά των Γερμανοϊταλικών δυνάμεων και αργότερα στη Μάχη του Ρίμινι με τον Ιερό Λόχο.
Μετά την απελευθέρωση επέστρεψε στην Αθήνα, αποστρατεύτηκε και εργάστηκε , ως πολιτικός μηχανικός στην κατασκευή διαφόρων δημοσίων έργων . Εν συνεχεία, ως εταίρος της εταιρείας ΕΜΚΑ ασχολήθηκε με τη μελέτη, επίβλεψη και κατασκευή διαφόρων στρατιωτικών έργων με χρηματοδότηση από το ΝΑΤΟ, μεταξύ των οποίων η κατασκευή του κτιρίου της Λ.Α.Φ.Θ, το 1952, για την ανέγερση και αποπεράτωση της οποίας συνεργάστηκε με τον διάσημο αρχιτέκτονα της εποχής Π. Μυλωνά και τον ζωγράφο Χατζηκυριάκο-Γκίκα.
Άλλα έργα του της εποχής εκείνης ήταν η διάνοιξη οδικού άξονα (1953) προς τα στρατιωτικά ραντάρ Χορτιάτη καθώς και η αποπεράτωση των απαραίτητων έργων υποδομών για την απρόσκοπτη λειτουργία των.
Η κατασκευή των έργων υποδομής και υπογειοποίησης των εγκαταστάσεων της Στρατιωτικής βάσης του ΝΑΤΟ στην περιοχή Λαγκαδά, το 1954.
Την περίοδο 1969-1972 εκτέλεσε με τη δική του πλέον εργοληπτική εταιρεία την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Θεσσαλονίκης – Γιουγκοσλαβικών συνόρων.
Ακολούθως την περίοδο 1976-1981, ολοκλήρωσε το έργο της Υψηλής Γέφυρας Σερβίων, τη σύνδεσή της με τον υπάρχοντα οδικό άξονα Κοζάνης – Λαρίσης καθώς και τον ηλεκτροφωτισμό της, κατασκευάζοντας τη μεγαλύτερη, για εκείνη την εποχή, οδική γέφυρα των Βαλκανίων, σε μήκος το οποίο έφθανε τα 1342 μ.
Την περίοδο 1986-1992 κατασκεύασε το αλιευτικό καταφύγιο στο Πόρτο Κουφό, καθώς και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις για τον ανεφοδιασμό υποβρυχίων του Π.Ν σε περίοδο πολέμου με συγχρηματοδότηση του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και του Π.Ν.
Είχε νυμφευτεί την αρχίατρο του ΟΣΕ, Βικτώρια Ζαρούκα, κόρη παλαιού Δημάρχου Θεσσαλονίκης. με την οποία απέκτησαν έναν υιό (Δημήτριος Παπαδόπουλος), επίσης Πολιτικό Μηχανικό στον τομέα των δημοσίων έργων.
Πέθανε πλήρης ημερών το 1998 σε ηλικία 81 χρονών.
Πηγές : Αρχείο οικογένειας Δημ. Παπαδόπουλου
ΠΑΥΛΟΣ ΜΥΛΩΝΑΣ
Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του Μιλτιάδη Μυλωνά, μηχανικού και επιθεωρητή δημοσίων έργων, και της Έλλης Ζάννου, κόρης του δικηγόρου Κωνσταντίνου Ζάννου. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός και αρχιτέκτονας μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης την περίοδο 1945 – 1949.. Την περίοδο της κατοχής (1941 – 1945) είχε εργαστεί ως επιμελητής στην Αρχιτεκτονική Σχολή.
Ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα εκλεγόμενος το 1956 τακτικός καθηγητής στην έδρα της Ρυθμολογίας στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1982 οπότε και αποχώρησε πια ως ομότιμος καθηγητής. Το 1976 δίδαξε και στο πανεπιστήμιο Columbia. Το 1996 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα Αρχιτεκτονικής. Το 1987 τιμήθηκε με το Αριστείον Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών ενώ το 2001 με τον τίτλο του επίτιμου μέλους του ICOMO. Επίσης έχει χρηματίσει μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Με αυτή την ιδιότητα το 1958 πρότεινε την ανακήρυξη της Ύδρας ως προστατευόμενου μνημειακού συνόλου, το οποίο και πέτυχε το 1962.
Παράλληλα με την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία διατηρούσε αρχιτεκτονικό γραφείο μελετών. Σχεδίασε σημαντικά κτίρια μεταξύ των οποίων την Στρατιωτική Λέσχη Θεσσαλονίκης (1951), το Ξενοδοχείο Mont Parnes στην Πάρνηθα (1958 – 1961), την Εθνική Πινακοθήκη (1961 – 1969), το Ινστιτούτο Γκαίτε (1979 – 1982).
Την περίοδο 1976 – 1984 ήταν υπεύθυνος για την αναστήλωση του ναού της Αναστάσεως και του Παναγίου Τάφου, στα Ιεροσόλυμα. Σχεδίασε επίσης την κρεμαστή σιδερένια πεζογέφυρα της Αγίας Παρασκευής στον ποταμό Πηνειό στην Κοιλάδα των Τεμπών (1960).
Αλλα έργα του
- ο Ναός και η Βιβλιοθήκη του συγκροτήματος των νέων κτιρίων του Κολεγίου Αθηνών στο Ψυχικό,
- οι Πολυκατοικίες του οικισμού στον Καρέα,
- το Δημοτικό Βρεφοκομείο «Άγιος Στυλιανός» στη Θεσσαλονίκη,
- η Γερμανική Σχολή Αθηνών,
- η αποκατάσταση της καμένης βόρειας πτέρυγας της Μονής Βατοπεδίου,
- η ολοκλήρωση του συγκροτήματος της Γενναδίου Βιβλιοθήκης,
- τα έργα Αναστηλώσεως στο Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα,
- ο Καλλιτεχνικός Σταθμός της ΑΣΚΤ στο Ρέθυμνο,
Σημαντικό μέρος του θεωρητικού του έργου καταλαμβάνει η έρευνά του για το Άγιο Όρος και για την νεοκλασική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα στην Αθήνα.
Απεβίωσε στην Αθήνα το 2005. Ήταν παντρεμένος με την περίφημη χορογράφο Ραλλού Μάνου.
Πηγές Metapedia, Wikipedia
