ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟ….Ένα χαμηλόφωνο αντίο μόνο

• – 1 Δεκ. 2023
• – Λάμπρος Βαζαίος

_____Από προχθές που μαθεύτηκε πως δεν είναι πια μαζί μας, τα μηνύματα, οι αποχαιρετισμοί, οι επισημότητες έχουν περισσέψει και δεν φαίνεται να υπάρχει χώρος για πιο πολλά. Όλη την πρώτη μέρα του τελευταίου μήνα του χρόνου, (σκαλίζοντας όσα γίνανε την τελευταία μέρα του προτελευταίου μήνα), δεν κατάφερα να ξεκινήσω το «αντίο» που ήθελα να πω. Σήμερα όμως είδα πως δεν πρέπει να κάνω πως δεν κατάλαβα, δεν πρέπει να παραλείψω τα λίγα λόγια που τουλάχιστον εγώ πρέπει να πω!

Με τον Βασιλικό, έξη χρόνια μεγαλύτερο. «γνωριστήκαμε» το 1961. Ήταν τότε με το βιβλίο που το είπαν τριλογία (Το Φύλλο-Το Πηγάδι και Το Αγγέλιασμα*) και συζητιώτανε πολύ στον φοιτητικό μικρόκοσμο της Θεσσαλονίκης. Νομίζοντας πως ήτανε το πρώτο του, όπως διαδόθηκε λάθος, το ζήτησα έτσι στην βιβλιοθηκάριο της ΧΑΝ. Πολύ σοβαρά εκείνη με ενημέρωσε ότι ήταν η «Διήγηση του Ιάσονα» το πρώτο του νέου (τότε!) συγγραφέα και πως από εκεί έπρεπε να ξεκινήσω. Δανείστηκα και τα δύο και τον Ιάσονα μάλλον τον αδίκησα! Η Τριλογία ήτανε η πρώτη γνωριμία με τον συγγραφέα. Απόψε μετά 62 χρόνια, σκέφθηκα πως από τα περισσότερα από τα 100 βιβλία που έχει γράψει ο Βασιλικός τα πιο πολλά κυκλοφορούν στο σπίτι! «Το Φύλλο, Το Πηγάδι και το Αγγέλιασμα», μου γίνανε σχεδόν αμέσως,, πολύ οικεία. Ήταν παράξενος ο τρόπος που μιλούσανε στον αναγνώστη και ακόμη πιο παράξενος ο τρόπος που τον πλησιάζανε. Δεν άργησα να κουβεντιάζω όλα αυτά με φίλους που κάπως έτσι είχαν αρχίσει και αυτοί να λειτουργούν. Ήταν τα «μεταφυσικά» της νιότης μας!!!
Καταλήξαμε να κάνουμε Reperage στην οδό Αετοράχης μήπως εντοπίσουμε το σπίτι. Την ορολογία του Reperage την αγνοούσα, όπως είναι φυσικό, τελείως τότε. Για κάποιες εξερευνητικές βόλτες μιλάγαμε στην γειτονιά. Αυτό ήταν.

Περάσανε πολλά χρόνια και γίνανε για όλους μας όλα όσα προέβλεπε να γίνουν η ζωή, (ακόμα και όσα δεν προβλεπόντουσαν γινήκανε), τα καλά, τα δυσάρεστα, τα συνηθισμένα, τα αλλιώτικά, τα περίεργα και τα παράξενα και ό,τι άλλο έτυχε μπροστά μας. «Ξανασυναντηθήκαμε» με τον Βασιλικό στο Παρίσι το 1969. Νιόπαντροι με την Λίνα ζήσαμε την πρώτη περιπέτεια της ζωής μας, τότε με το Ζ που είδαμε στο Triomphe του St. Elysee! Αξέχαστη περιπέτεια που την κουβεντιάσαμε και γελάσαμε με τον Βασιλικό 51 χρόνια μετά διαβάζοντας τον «Οδυσσέα στις στήλες του Ιανού»!

Το 2018 βρεθήκαμε στο «Αξιον Εστί». Ο Βασιλικός παρουσίασε το πρώτο μου βιβλίο τον “Ανεξάρτητο την Δημοκρατική Εφημερίδα της Επανάστασης του 1821». Στην πολύ καλή εκπομπή της ΕΡΤ ο Βασιλικός παρουσίαζε νέα βιβλία και τους συγγραφείς κουβεντιάζοντας μαζί τους. Ήταν για μένα, που τότε για πρώτη φορά εμφανίστηκα ως «γραφιάς», αποκάλυψη η συζήτηση με τον παλαίμαχο και μάλλον μπαρουτοκαπνισμένο συγγραφέα. Από τους πιο ευγενείς και ζεστούς ανθρώπους που είχα συναντήσει, ο Βασιλικός, έδωσε στο βιβλίο την σωστή ανάγνωση και πολύ απλά πέρασε στον τηλεθεατή και τον ακροατή το μήνυμα της πρώτης έντυπης δημοκρατικής προσπέλασης στην χώρα. Ήταν αποκάλυψη η αλίευση των βασικών εννοιών του βιβλίου μου, όπως την έκανε τότε ο Βασιλικός.

Οι συναντήσεις μας αν και σύντομες ήτανε τόσο όμορφα δοσμένες με την ευγένεια και την απόρριψη κάθε δυσάρεστου που τον διέκρινε. Δεν θα είναι πολύ να πω πως από τότε που το «Φύλλο» τσίγκλισε τα μεταφυσικά μου μέχρι σήμερα, περνώντας από την κάμερα του Τάκη Παπαγιαννίδη στον Παρνασσό, ο Βασίλης Βασιλικός είχε ρόλο στην ζωή μου.
Καλό του ταξίδι !
*Λέτε να καταφέρει να φτάσει στην χώρα των Μακάρων;

Ευχαριστώ Βασίλη για όλα!
Λ.Βαζαίος

---

ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΕΥΕΔ

---

---

Η Τριλογία

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως η τριλογία του Βασίλη Βασιλικού “Το Φύλλο”, “Το Πηγάδι”, “Τ’ Αγγέλιασμα”, δημοσιευμένη εν έτει 1961, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες στιγμές του έργου του και δικαίως έχει επαινεθεί κατ’ επανάληψη από την κριτική τόσο του καιρού της όσο και των κατοπινών χρόνων.

H Τριλογία είναι η πολεμική φωνή ενός εξεγερμένου νέου των σίξτις. Κι όπως ακριβώς η ροκ μουσική εκείνης της περιόδου έτσι και η Τριλογία κατόρθωσε, χάρη στην αυθεντικότητα του ύφους της και την καθολικότητα των θεμάτων της, να διατηρήσει αυτή τη φωνή ζωντανή και πάντα ανατρεπτική στο μάκρος του χρόνου.
Στο Φύλλο, η Φύση εκδικείται τους πρώτους τυχόντες: τους ενοίκους μιας πολυκατοικίας που συμβιβάζονται με την καταστροφή της.
Στο Πηγάδι, η Γη εκδικείται εκείνους που την απαρνούνται ασφαλισμένοι στην ψευδαίσθηση της τεχνολογίας.
Στο Αγγέλιασμα, η Ζωή εκδικείται όσους εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε μια άλλη ζωή (τη μεταφυσική ή εκείνη των αριστερών οραμάτων).
Το Φύλλο είναι ένα μανιφέστο ισοδύναμο της πιο ρηξικέλευθης σύγχρονης Οικολογίας το Πηγάδι είναι μια προφητική παρωδία της μεταβιομηχανικής εποχής με απηχήσεις από το δαντικό Καθαρτήριο το Αγγέλιασμα είναι μια τολμηρή καταγγελία του καπιταλιστικού κόσμου ως καθολικής απάτης.
Σε παράλληλη τροχιά με την Τριλογία του Στρατή Τσίρκα και το Κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου, η Τριλογία του Βασίλη Βασιλικού καταγράφεται ως ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα της Μεταπολεμικής περιόδου στον 20ό αιώνα.
Η έκδοση περιλαμβάνει 160 σελίδες με ανθολόγηση όλων των κατά καιρούς κριτικών, πλήρη κατάλογο μεταφράσεων κ.ά. (Από την παρουσίαση της έκδοσης – Βιβλιοπωλείο Πολιτεία)

---

Ζ

Το «Ζ» του 1966, μετά τρία χρόνια από την έκδοσή του μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, έγινε το σημείο αναφοράς μιας πορείας 70 ετών γεμάτης από λέξεις και έντονα συναισθήματα.

Τον Δεκέμβριο του 2016 ο Αναστάσης Βιστωνίτης είχε γράψει στο Βήμα για τα 50 χρόνια από την κυκλοφορία του εμβληματικού μυθιστορήματος που αναφερόταν στα γεγονότα της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη. Ακολουθεί το κείμενο του όπως είχε δημοσιευτεί στο ΒΗΜΑ .

---

---

ΣΧΟΛΙΑ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΜΕΝΑ

---

Αγαπητέ μου κ. Τασιόπουλε

Με χαρά, ή μάλλον με πολλή συγκίνηση, διάβασα όσα μας δώσατε. Έχετε πια ξεχωριστή θέση στον χώρο μας! Να είσαστε καλά και να δίνετε πάντα «το περίσσευμα της καρδιάς σας από το υστέρημα του χρόνου σας»! Η ιστοσελίδα αυτή είναι για όσους το καταλαβαίνουν αλλά και για ΄κείνους  που δεν τα καταφέρνουν, ό,τι καλλίτερο προέκυψε στον χώρο μας.

Από μένα Εύγε μαζί με μεγάλο ευχαριστώ και την ευχή να είμαστε «παρόντες» όσο γίνεται περισσότερο καιρό για να γιορτάζουμε  τις όμορφες αναρτήσεις που μας χαρίζει το ταλέντο  σας!

Λ.ΒΑΖΑΙΟΣ

ΥΓ. Σας σκανάρω το εξώφυλλο της συλλεκτικής πια, 1^ης έκδοσης του 1961 σχεδιασμένο από τον αξέχαστο Νίκο Κούνδουρο.