- – 2025.02.03
- – Κ. Τερψίδης
Ιστορικά, η παρουσία της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας στον Ελληνικό Στρατό ξεκινά το έτος 1832, με το διορισμό του πρώτου στρατιωτικού κτηνιάτρου Βαυαρού
Γεωργίου Χορς. Από τότε, σταδιακά εξελίχθηκε σε Σώμα Κτηνιατρικού και Ιππωνιών, το οποίο από το 1945 διοικούνταν από Στρατιωτικό Κτηνίατρο φέροντας
το βαθμό Ταξιάρχου. Από το έτος 1969, όταν το Σ.Κ.Ι. υπάχθηκε στο Υγειονομικό Σώμα ως Κτηνιατρική Υπηρεσία, ο διευθυντής της παρέμεινε Ταξίαρχος με το
επιτελείο του να χειρίζεται τα ποικίλα θέματα της αρμοδιότητας και αποστολής του Κτηνιατρικού.
Σήμερα, η αποστολή και το έργο της στρατιωτικής κτηνιατρικής υπηρεσίας του Στρατού περιλαμβάνει:
α) Την αναπαραγωγή, εκτροφή, εκπαίδευση και νοσηλεία
των στρατιωτικά εργαζόμενων σκύλων,
β) Τον υγειονομικό και ποιοτικό έλεγχο των πάσης φύσης τροφίμων, ποτών και ύδατος που προορίζονται για τις ανάγκες των
Μονάδων και των στρατιωτικών καταστημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων,
γ) Την προστασία της δημόσιας υγείας, μέσα από τη μελέτη για την πρόληψη και καταστολή εμφάνισης ζωοανθρωπονόσων,
δ) Την προστασία του περιβάλλοντος και την μελέτη προστασίας και αντιμετώπισης απειλών από ΠΡΒΧ ουσίες και
ε) Την έρευνα σε θέματα κτηνιατρικής υποστήριξης και σχεδιασμό πειραματικών πρωτοκόλλων με χρήση πειραματοζώων.
Για την υλοποίηση του έργου αυτού εμπλέκονται, σημαντικός αριθμός στρατιωτικών κτηνιάτρων αποφοίτων της ΣΣΑΣ, ειδικό τεχνικό προσωπικό από μόνιμους και εθελοντές υπαξιωματικούς όπως εκπαιδευτές σκύλων, παρασκευαστές εργαστηρίων, συνοδοί στρατιωτικά εργαζόμενων σκύλων και βέβαια ένας μεγάλος πληθυσμός εκπαιδευμένων σκύλων φυλάκων, περιπόλων συνόρων, καταδεικτών, ειδικών επιχειρήσεων, ανιχνευτών ουσιών και εκρηκτικών καθώς και πατρογονικών των Μονάδων αναπαραγωγής.
Από τα παραπάνω γίνεται καταφανές ότι, σε επίπεδο Γενικού Επιτελείου η διοίκηση, ο σχεδιασμός, η επιχειρησιακή αξιοποίηση και η επίλυση των ιδιαίτερων προβλημάτων Κτηνιατρικής Υποστήριξης, δεν μπορεί παρά να απαιτούν την ύπαρξη διακριτού γραφείου Κτηνιατρικού με διευθυντή και επιτελείς κτηνιάτρους. Άλλωστε, ο συνολικός αριθμός του υπαγόμενου υπό άμεση ή έμμεση διοίκηση προσωπικού και η διαχείριση εκατοντάδων εκπαιδευμένων ζώων υψηλής αξίας, καθιστούν αυτονόητη
και αναγκαία την ύπαρξή του.
Από το έτος 1992 μέχρι σήμερα, παράδοξα και κατά παράβαση κάθε κανονικότητας, η εκλογή Ταξιάρχου Κτηνιάτρου κατά τις κρίσεις έπαψε να αποτελεί συνέχεια, με αποτέλεσμα επί σειρά ετών να μην υφίσταται Ταξίαρχος και όταν τύχαινε αποσπασματικά να προαχθεί κάποιος, ήταν είτε το αποτέλεσμα εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων κατόπιν προσφυγής των ενδιαφερομένων, είτε το αποτέλεσμα των γνωστών κατά καιρούς παρεμβάσεων και των προσωπικών γνωριμιών (χωρίς να έχω πρόθεση να θίξω ή να υπονοήσω κάτι για την ικανότητα άξιων συναδέλφων). Το χειρότερο βέβαια, συνέβη όταν το έτος 2009 καταργήθηκε το γραφείο Κτηνιατρικού και μετονομάσθηκε σε μελετών-ερευνών, υποβαθμίστηκε ακόμη περισσότερο το έτος 2018 με την τοποθέτηση ενός Αξκού Κτηνιάτρου στο 4 ο γραφείο και γενικά ο χειρισμός των θεμάτων γίνεται από γραφεία της Δνσης Υγειονομικού του ΓΕΣ, πολλές φορές ακόμη και ανεξάρτητα της παρουσίας ειδικών Αξκών Κτηνιάτρων σε αυτά.
Τι προβλέπεται;
Σύμφωνα με το Νόμο περί Υπηρεσιακής Εξέλιξης και Ιεραρχίας των Αξιωματικών, οι Κτηνίατροι απόφοιτοι της ΣΣΑΣ ανήκουν σε ξεχωριστή δική τους επετηρίδα (όπως το ίδιο συμβαίνει με κάθε τμήμα του Υγειονομικού) με δυνατότητα προαγωγής μέχρι και το βαθμό του Ταξιάρχου. Η προβλεπόμενη θέση επειδή είναι νομοθετημένη και οργανική, καθίσταται σαφές ότι, όταν παραμείνει κενή, η πλήρωσή της είναι υποχρεωτική όταν υπάρχει Αξιωματικός Κτηνίατρος που πληροί τα προβλεπόμενα εκ του νόμου κριτήρια. Επειδή όμως η θέση αυτή πλέον προβλέπεται ως διοικητής Μονάδας και όχι στη ΔΥΓ/ΓΕΣ ουσιαστικά την καθιστά διακοσμητική, αδύναμη, φαινομενικά άχρηστη και τελικά αφήνει συνολικά το Κτηνιατρικό τμήμα ακέφαλο.
Τι εφαρμόζεται;
Οι κενές και διαθέσιμες θέσεις Ταξιάρχων του Υγειονομικού Σώματος, πληρούνται κατά τρόπο που αγνοεί τα ως άνω προβλεπόμενα και τις διαφορετικές επετηρίδες των τμημάτων (Ιατρών, Κτηνιάτρων, Οδοντιάτρων, Φαρμακοποιών, Νοσηλευτών), με αποτέλεσμα Αξιωματικοί να προάγονται ανάλογα με την εκάστοτε εισήγηση του Δντή ΔΥΓ/ΓΕΣ και των επιλογών μελών του ΑΣΣ, με τη λογική της προώθησης ημετέρων ή στην καλύτερη περίπτωση της λογικής «ποιος ή ποια έχει σειρά αυτή τη φορά». Τελικά, κατά παράλογο αλλά και παράδοξο τρόπο, οι δικαιούμενοι εκ του νόμου προαγωγής κτηνίατροι παραγκωνίζονται άκριτα και άδικα με τις θέσεις να υφαρπάζονται. Έτσι πολύ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχουν ταυτόχρονα δύο και τρείς Ταξίαρχοι προερχόμενοι από το ίδιο τμήμα του Υγειονομικού και κανείς Κτηνίατρος. Τίθεται το ερώτημα, ποιος και με ποιο τρόπο θα σχεδιάσει-συντονίσει-καθορίσει τα ιδιαίτερα θέματα του κτηνιατρικού;
Τι υπαγορεύει η λογική και πως αποκαθίσταται το δίκαιο;
Εύλογα, ο εκάστοτε Ταξίαρχος διευθυντής γραφείου κτηνιατρικού, είναι ο άμεσος βοηθός του Στρατηγού Δντή ΔΥΓ και ο κατά αρμοδιότητα ειδικός για θέματα κτηνιατρικής υποστήριξης. Είναι αδύνατο για οποιοδήποτε στέλεχος άλλου τμήματος ανεξαρτήτως βαθμού, να μπορεί να χειριστεί τα ιδιαίτερα θέματα του Κτηνιατρικού, όπως άλλωστε αντίστοιχα ισχύει σε στρατούς του ΝΑΤΟ και ΕΕ. Ο ρόλος του Ταξίαρχου είναι ουσιαστικός, παρέχοντας δυνατότητες και ευελιξία ενεργειών τόσο σε επίπεδο οργάνωσης και διοίκησης του ΓΕΣ, όσο και για το συντονισμό και τη διοίκηση των υφισταμένων του σε επίπεδο των Μονάδων. Η δυνατότητα και η προοπτική προαγωγής σε Ταξίαρχο ως επικεφαλής γραφείου Κτηνιατρικού, θα αποκαταστήσει το περί δικαίου αίσθημα σε έναν σημαντικά υπολογίσιμο πληθυσμό στρατιωτικών κτηνιάτρων με πληθώρα επιστημονικών προσόντων και διακρίσεων, ασκούντων διοίκηση σε τρία κτηνιατρικά νοσοκομεία και δύο αποσπάσματα κτηνιατρικής υποστήριξης, ικανών επιτελών σε όλα τα επίπεδα διοίκησης με συμμετοχή σε όλες τις ειρηνευτικές αποστολές και τις επιχειρήσεις αντιμετώπισης επιδημιών και επιζωοτιών και χειριστές διοικητικών και τεχνικών θεμάτων επί ενός πολυάριθμου εξειδικευμένου προσωπικού υπαξιωματικών και συνοδών σκύλων.
Ως αντίλογος απέναντι στα παραπάνω επιχειρήματα, θα μπορούσε να τεθεί ο πρόσφατος ισχυρισμός του δυσανάλογου αριθμού ανωτάτων σε σχέση με τον αριθμό των διοικουμένων όταν τίθενται συγκρίσεις με άλλους στρατούς. Συμφωνώ απόλυτα, με την προϋπόθεση όμως της τήρησης των αναλογιών όπως και σε άλλα Όπλα και Σώματα του ΣΞ. Είναι σαφής η απαίτηση ότι οι Κτηνίατροι πρέπει να διαθέτουν το διακριτό γραφείο Κτηνιατρικού με επικεφαλής τον Ταξίαρχό τους σε επίπεδο ΓΕΣ, ως αναγνώριση της μακράς ιστορίας τους, της σύνθετης αποστολής και του έργου τους και όχι ως απόδοση χάρης και ένδειξης ψευδεπίγραφης μεγαλοψυχίας.
Κων/νος Τερψίδης, DVM, PhD, MSc
Ειδικός Κλινικός Κτηνίατρος
Ταξίαρχος ε.α.