ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

  • 2024.06.11
  • Λάμπρος Βαζαίος

Ο φίλος  Παναγιώτης Σουκάκος μας χαρίζει μία από τις καλλίτερες Αναφορές-Μαρτυρίες για τον Μ.Αλέξανδρο.

Επειδή οι οιωνοί δεν είναι ευνοϊκοί, επειδή η λησμοσύνη  που απεργάζονται πονηροί επιτήδειοι ελοχεύει, επειδή αναρωτιέμαι τι έγινε με το DNA  μας, παρακαλώ διαβάστε και κρατήστε το κείμενο. Μάθετε για τους χάρτες. Φυλάξτε τον δικό μας Αλέξανδρο, την μνήμη του, την δύναμη της Συνέχειας μας,

 Φυλάξτε τα για την κακιά την ώρα!    

Λ.Βαζαίος

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Παναγιώτης Ν. Σουκάκος,  Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός <fsparnassos.info@gmail.com>

Κάθε ιστορικό αφιερωματικό κείμενο – πραγματεία, οφείλει να υποβάλλει σε εικονογραφική και χρονολογική ιχνηλάτηση την ιστορική προσωπικότητα την οποία παρουσιάζει και η οποία εγγράφει παραδειγματική εικόνα «Μύησης και Μίμησης».

Έτσι ο Μέγας Αλέξανδρος, γεννημένος από μάνα την Ολυμπιάδα και πατέρα τον Φίλιππο, στην Πέλλα, πρωτεύουσα της Μακεδονίας, 356 π.Χ., συνοδεύεται από απίστευτα ιστοριογραφικά γνωρίσματα μυθοπλασίας, τα οποία προσυπογράφουν το ένδοξο μέλλον του. Σύμφωνα με τους ονειροκρίτες και μάντεις της εποχής, η γαστέρα της Ολυμπιάδος εσφραγίσθη δια γλυφίδος, η οποία είχε την εικόνα λέοντος.

Η ερμηνεία αυτού του γεγονότος παρέπεμπε στην εικασία ότι η Ολυμπιάδα θα γεννούσε παιδί «Γενναίο και Λεοντώδες». Αργότερα, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Αλέξανδρος επισκέφθηκε τον ναό και το Μαντείο του Άμμωνα Ρα (Ζεύς Άμμων), στην όαση της Σίβα της Λιβύης, για να αναζητήσει χρησμό σχετικά με την έκβαση της εκστρατείας του στις Ινδίες. Όταν ο Αρχιερέας του ναού συνάντησε τον Αλέξανδρο, τον καλωσόρισε και τον χαιρέτησε με τα λόγια «Ω παιδί μου» τα οποία όμως μεταγλωττιζόμενα σήμαιναν «Ω Παιδί Διός» κάτι που ιδιαίτερα γοήτευσε και χαροποίησε τον Αλέξανδρο.

Ο Μέγας Αλέξανδρος, «ο Αήττητος Παίς», δεν πολεμούσε μόνο για να νικήσει και να κατακτήσει, πολεμούσε για να γνωρίσει. Την μεγαλειώδη πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την θέρμαινε η δίψα και το όραμα του «Ειδέναι» η γνώση δηλαδή του τότε γνωστού κόσμου ως τα έσχατα όρια του. Ο Δικαίαρχος (340 – 290 π.Χ.) περίφημος ιστορικός και γεωγράφος, εμπνευσμένος από τις ένδοξες εκστρατείες και μάχες του Μεγάλου Αλεξάνδρου και το «Ειδέναι» της φιλοσοφίας του, διαμόρφωσε το σύστημα «Διάφραγμα», το οποίο διαιρούσε την τότε γνωστή οικουμένη σε δύο τμήματα με μία οριζόντια γραμμή η οποία άρχιζε από της Ηράκλειες Στήλες και δια μέσου της Μικράς Ασίας κατέληγε στην Ινδική Χερσόνησο.

Στις εκστρατείες, στις μάχες και στο γιγάντωμα της Αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν μπορεί να παραληφθεί και να μην δοθεί η απαιτούμενη έμφαση και η τεράστια ιστορική σημασία του περίφημου «Περίπλου» του Νεάρχου, Ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στον οποίο Περίπλου, περιγράφονται οι πορείες και οι μάχες του Μεγάλου Αλέξανδρου, μέχρι την Λιβύη και την Ινδία και απεικονίζεται η θαλάσσια πορεία – πλεύση του στόλου μαζί με τους τριηράρχες Ανδροσθένη και Οφέλλα, από τον Υδάσπη ποταμό εως τα Σούσα και τον Περσικό Κόλπο.

Εξ’ άλλου, σε εξαιρετικά επιμελημένα χαρτογραφικά διάχωρα, εξιστορείται και αναλύεται με λεπτομέρειες η στρατηγική του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις μάχες εναντίων των Περσών, στον Γρανικό ποταμό (334 π.Χ.), στην Ίσσο (333 π.Χ.) και στα Γαυγάμηλα – Άρβηλα (331 π.Χ.).

Ιδιαίτερα εντυπωσιακές χαρτογραφικές λεπτομέρειες διαπιστεύονται από διακεκριμένους ξένους χαρτογράφους και επιστήμονες για το πεδίο της μάχης στα Γαυγάμηλα – Άρβηλα (331 π.Χ.) με σχεδιογράφημα της πορείας των αντίπαλων στρατών (Johann Gustav Droysen, 1808 – 1884, Γερμανός Ιστορικός), για τη μάχη της Ισσούς (333 π.Χ.) μεταξύ του Μεγάλου Αλεξάνδρου και Δαρείου Γ’ στο στενό του όρους Άμανος και Αλεξανδρέττας στις Κιλίκιες Πύλες (J.B. D’ Anville, 1697 – 1782) και για την μάχη στον Γρανικό ποταμό κατά των Περσών (334 π.Χ.). Στη μάχη αυτή αναφέρεται και γίνεται μνεία παραδειγματικής εικόνας νεανικής τόλμης και ορμής του Μεγάλου Αλεξάνδρου να διαβεί «ουχί απλούν ρύακα» αλλά ορμητικό χείμαρρον, εμιμήθησαν οι στρατιώτες καίτοι διέμειναν εντός του ποταμού ολόκληρον ημέραν «υπέρ τον ομφαλόν επιβαίνοντος του ύδατος».

Εξ’ ίσου διδακτική και παραδειγματική είναι η σπάνια χαλκογραφία (Ludovico Burnacini, 1636 – 1707), η οποία απεικονίζει τη συμφιλίωση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και το πνεύμα μεγαλοφροσύνης το οποίο επέδειξε προς τον ηττηθέντα αντίπαλο του Βασιλιά Πώρο κατά τη μάχη στο ποταμό Υδάσπη (326 π.Χ.) παρ’ ότι ο Βασιλιάς Πώρος είχε παρατάξει πανίσχυρο στρατό, ενισχυμένο από στρατιωτικό τμήμα αποτελούμενο από 200 ελέφαντες, πρωτόγνωρο πολεμικό σχήμα για την εποχή του.

Η θεά Αθηνά κυκλωμένη από σύννεφα και εγνωσμένη προστάτιδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, παρακολουθεί τη μάχη και τον θρίαμβο του και επιβραβεύει τη μεγαλοσύνη του και τη στρατηγική του επινοητικότητα και προνοητικότητα, όπου χρησιμοποιώντας το σώμα των βηματιστών και ημεροδρόμων έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη παγίδευση και κατανίκηση του στρατού του Πώρου.

Υπέρτερων τίτλων θεωρούνται επίσης, οι περίτεχνες και εξαίσια διακοσμημένες χαρτογραφικές απεικονίσεις της Μακεδονίας (J. Lauremberg, 1590 – 1658), Macedonia Alexandri Patria, που χαρακτηρίζουν την Αρχαία Ελληνική Μακεδονία ως το «Σπίτι του Μεγάλου Αλεξάνδρου» καθώς επίσης των εκστρατειών και των μαχών του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Ιουλίου Καίσαρα, οι οποίοι χαρακτηρίζονται και κατατάσσονται από κοινού από διαπρεπείς και διακεκριμένους ιστορικούς και επιστήμονες χαρτογράφους ως οι Επιφανέστεροι Στρατηλάτες της Ιστορίας. Conquests of Alexander and Julius Caeser (A.H. Dufour, 1795 – 1865).

Μεγάλος αριθμός επιστημόνων, ιστορικών, λόγιων διανοητών, ερευνητών, χαρτογράφων και γεωγράφων έχει κατά διαστήματα καταγράψει και εγκωμιάσει τον διαχρόνιο απόηχο της προσωπικότητας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ένα μεγάλο μέρος από αυτές τις ιστορικές πραγματείες «Στο διάβα του σμίγουν οι αιώνες και μετρούν το πελώριο ανάστημά του» λειτουργούν με διδακτικό και παραδειγματικό χαρακτήρα για την διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας και Μυθολογίας σε Ελληνικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Γυμνάσια και Λύκεια, καθώς επίσης της Ευρώπης και της Αμερικής.

Σε πολλά σχεδιάσματα μαχών και εκστρατειών τα τοπωνύμια φέρουν τις ελληνικές και ρωμαϊκές ονομασίες όπως αναφέρονται από τον Όμηρο, Βιργίλιο, Οβίδιο, Λουκιανό, Πλούταρχο, Ξενοφώντα.

Αξιοθαύμαστο και συνάμα χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η έκδοση της «Ιστορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου» από τον Ρωμαίο Ιστοριογράφο Quintus Curtius Rufus (1ος αιώνας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας), στον οποίο βασίζεται ο αρχαιότερος χάρτης Γαλλικής παραγωγής, Jean Blanchin (1590 – 1650, Paris 1629) “L’ Alexandre Francois, image de lafortune et de la vaillance a ala noblasse Francois ou l’ histoire de Quintius des faites d’ Alexandre de Grande” ο οποίος περιγράφει τις εκστρατείες και την Αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και παρουσιάζει τον Αλέξανδρο ως παραδειγματικό πρότυπο για την τάξη των Γάλλων ευγενών και προβάλλεται ο Μακεδόνας Στρατηλάτης ως ιδανικό πρότυπο – σύμβολο για την νεολαία και την άρχουσα τάξη της Γαλλικής κοινωνίας.

Ως επίλογο αυτής της σύντομης πραγματείας, επέλεξα τους εξαίσιους στίχους του Κωνσταντίνου Καβάφη όπως αναφέρονται με μοναδική πρωτοτυπία ποιητικής ευαισθησίας στο σε κάθετη ακροστιχίδα ποιητικό έργο του Καθηγητού Σταμάτιου Γεωργούλη:

Εμείς οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς, οι Σελευκείς, κ’ οι πολυάριθμοι επίλοιποι Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας κ’ οι εν Μηδία, κ’ οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι με τες εκτεταμένες επικράτειες, με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.

Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά

Ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ως τους Ινδούς.

Κωσταντίνος Καβάφης


Πηγή κειμένου : Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός <fsparnassos.info@gmail.com>

Επεμέλεια Ανάρτησης : Αργύρης Τασιόπουλος