ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (1930-2024)

Μέλος της ΕΕΥΕΔ μας απέστειλε άρθρο της Δημοσιογράφου Μάρω Βασιλειάδου, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με τον τίτλο :

Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930-2024): Ένα αντίο στον ανατόμο του ελάχιστου

Τα λιτά διηγήματα, η στρατιωτική ιατρική και ο Πύργος Ηλείας. 

Ο Ηλίας ήταν Μέλος της ΕΕΥΕΔ. Τελευταίο άρθρο που δημοσίευσε στην Ιστοσελίδα μας το 2023.10.05 αφορούσε το Α΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο στου Μακρυγιάννη. Μόνος σκοπός της  αναδημοσίευσης είναι η ενημέρωση των Υγειονομικών των Ενόπλων Δυνάμεων για τον Συνάδελφό τους, που η φήμη του διαπέρασε ή και διαπαιδαγώγησε  αρκετές γενιές  Αξιωματικών. Ζητούμε συγνώμη για την χωρίς άδεια αναδημοσίευση του άρθρου της Καθημερινής.

Μάρω Βασιλειάδου

03.12.2024 • 12:04

Αν μας παρακολουθούσε από κάπου, σίγουρα θα μας προειδοποιούσε: «Μη γράψετε βεβαίως κάποια ανεκδιήγητη δημοσιογραφική κοινοτοπία για τον θάνατό μου». Παρ’ όλα αυτά εξακολουθούσε να διαβάζει καθημερινά εφημερίδες, πάντοτε το μεσημέρι πριν από τον μεσημεριανό υπνάκο.

Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή σε ηλικία 94 ετών, μετά από σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο.

Όπως σημειώνει η εκδότριά του Γιώτα Κριτσέλη, διευθύντρια της Κίχλης, «θα τον διαβάζουμε με απόλαυση και θα τον θυμόμαστε πάντοτε με αγάπη». Τα πολλά σημειώματα που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την είδηση της εκδημίας του δείχνουν ότι είχε πάρα πολλούς φίλους κάθε ηλικίας που τον γνώριζαν κυρίως μέσω των διηγημάτων του, καθώς ο ίδιος δεν αναλωνόταν στην πολλή συνάφεια του πλήθους.

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους διηγηματογράφους της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, μέλος της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, λιτός στη γραφή του, ακριβής, τρυφερός αλλά και είρων, απόμακρος και εξαιρετικά προσηνής όταν το επιθυμούσε. Εως τα γεράματά του η συνομιλία μαζί του υπήρξε μια άσκηση ακρίβειας στη χρήση της ελληνικής γλώσσας. Εργάστηκε ως στρατιωτικός γιατρός, αποστρατεύθηκε ως ανώτερος γενικός αρχίατρος, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής. Ηταν υπερήφανος γι’ αυτό. Για το σύνολο του συγγραφικού του έργου έλαβε το Βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη Ακαδημίας Αθηνών 2010 και το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων το 2015. Τα διηγήματά του του κυκλοφορούν σε έξι κομψούς τόμους από τις εκδόσεις Κίχλη. Πριν από την κυκλοφορία των δοκιμίων του θα προηγηθεί η νέα έκδοση του βιβλίου «Γράμματα από την Αμερική» του Γιώργη Παυλόπουλου προς τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιητής, συγγραφέας
Τελευταίος χαιρετισμός από τον «Μαστραπά…»

Ενα συγγραφέα τις περισσότερες φορές τον γνωρίζουμε από τα βιβλία του ή από τις παρουσιάσεις, καλύτερα, των έργων του. Ετσι κι εγώ, τη μακρινή δεκαετία του 1970, γνώρισα τον Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλο. Ηταν αρχές του καλοκαιριού το 1977. Εργαζόμουν στον Κέδρο. Δειγματισμός και τροφοδοσία των βιβλιοπωλείων. Μια μέρα, οδεύοντας προς την έξοδο της στοάς προς Πανεπιστημίου, βλέπω να εισέρχονται σε αυτήν δύο τύποι. Ενας κοντός κι ένας ψηλός. Μυστακοφόροι και οι δύο. Ο Ηλίας Πετρόπουλος, πολύ γνωστός εκείνη την εποχή. Ο άλλος, «άγνωστος». Ένας συνάδελφος ερχόταν πίσω τους. Μου λέει διακριτικά: «Ο Πετρόπουλος και ο Παπαδημητρακόπουλος. Οι δύο Ηλίες…».

Ο «άγνωστος» φορούσε ένα παρδαλό πουκάμισο. Μου έκανε εντύπωση η ατημέλητη εμφάνισή του. Έμοιαζε με τουρίστα. Αναζήτησα τα βιβλία του. Μετά από κάνα χρόνο τον ξανασυνάντησα μέσα στο κατάστημα του Κέδρου, αυτή τη φορά με τον Τάκη Σινόπουλο. Είχε κρεμασμένη μια φωνογραφική μηχανή στον ώμο.

Την τρίτη φορά τον συνάντησα σε μια καφετέρια της Φωκίωνος Νέγρη. Ήθελα να του προτείνω την έκδοση ενός αφιερώματος από τις σελίδες του «Οροπεδίου». Είχα διαβάσει πια αρκετά διηγήματά του. Αγαπούσα πολύ τον πυκνό, σύντομο και περιεκτικό λόγο του. Τον ξεχώριζα από άλλους με τον χαρακτηρισμό «ο δικός μου, ο Πυργιώτης».

Τα μιλήσαμε, δεν τα συμφωνήσαμε. Δημιουργήθηκε εκατέρωθεν μια συμπάθεια. Παρούσα και η αγαπημένη Νιόβη, η οποία ενθουσιάστηκε από την ιδέα. Μετά από λίγες ημέρες με κάλεσε και με ευχαρίστησε, ορίζοντας νέα συνάντηση. Έθεσε τους αυστηρούς όρους του. Ενθουσιασμένος του απάντησα: «Έτσι θα γίνουν όλα, αρχηγέ μου!». Γύρισε στη Νιόβη και της είπε: «Αυτός δεν με αποκάλεσε στρατηγέ μου. Μου έδωσε προαγωγή! Με έκανε αρχηγό του στρατεύματος!!!».

Αφού τελειώσαμε, αναζήτησε την ατζέντα του. Ηθελε το τηλέφωνο του κ. Φίλιππου Δρακονταειδή. Δεν την είχε μαζί του. Του είπα από μνήμης τον αριθμό. Με κοίταξε έκπληκτος. Με ρώτησε: «Τον ξέρεις απέξω;». «Μάλιστα», του απήντησα. «Μήπως ξέρεις και το τηλέφωνο του Μηλιώνη;». Του το λέω κι αυτό. Γυρίζει στη Νιόβη και της λέει με θαυμασμό: «Τι είναι τούτος, παιδί μου; Πραγματικός “Μαστραπάς!”». Και γυρίζοντας σε μένα, μου εξηγεί πως ο Μαστραπάς ήταν ο επί 42 χρόνια ληξίαρχος του Πύργου, ο οποίος ήταν γνωστός σε ολόκληρη την πόλη για την τρομερή μνήμη που διέθετε, γνωρίζοντας σχεδόν όλα τα ονοματεπώνυμα των δημοτών της πόλης, τα πατρώνυμα, την ημερομηνία γεννήσεως του καθενός, καθώς και τον τόπο κατοικίας του! Έκτοτε απέκτησα στη μεταξύ μας σχέση το προσωνύμιο Μαστραπάς…

Δύο ημέρες πριν αναχωρήσει, στο νοσοκομείο. Έμεινα έως αργά. Ήταν ανήσυχος, αλλά έδειχνε καλά. Μιλήσαμε ώρες. Αργά το απόγευμα κατάλαβα ότι έπρεπε να φύγω. Σήκωσε το χέρι λέγοντας: «Ο,τι είπαμε, Μαστραπά. Αν βγω από εδώ, που δεν το βλέπω, θα σε καλέσω εγώ στο τηλέφωνο…». Την Παρασκευή το απόγευμα ήρθε το μαντάτο. Κι ο Μαστραπάς θρηνεί για την απώλεια της πατρικής στοργής…

ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΜΟΣΧΟΣ
Συγγραφέας
Η δεκαοχτούρα (μνήμης χάριν)

Ξέρω ότι θα χαιρόταν που θα μιλήσω περισσότερο για εκείνη. Η Νιόβη αγαπάει τα λουλούδια και τα ζωντανά. Ο Ηλίας παραδέχθηκε πως εκείνη τον μετέστρεψε, αγαπητικά, προς τα ζώα. Μιλάει για τα τριαντάφυλλα σαν να είναι παιδιά τους, για τις γάτες τους, για τα πουλάκια που ταΐζει, μου λέει παλιές ιστορίες, όπως για εκείνο το αρνάκι που συνάντησε κάποτε σ’ ένα νησάκι, που δέθηκε τόσο μαζί της ώστε όταν επιβιβάστηκε σ’ ένα βαρκάκι για να φύγει, το αρνάκι βούτηξε για να την ακολουθήσει. Λυπημένη τη θυμάμαι. Τάιζε τις δεκαοχτούρες στο μπαλκόνι της, αλλά μια μικρή είχε μέρες να φανεί. Ο Ηλίας μου είπε ψιθυριστά στο τηλέφωνο πως βγαίνοντας από την πολυκατοικία τους την είδε στον δρόμο πεσμένη. Τη μάζεψε, την έθαψε. Καθώς μου τα ‘λεγε ο Ηλίας την άκουγα κάπου απ’ το βάθος να την καλεί. Μου είπε κάποτε η Νιόβη για μια νευρολόγο, τότε που δούλευε ως διευθύντρια στη δευτεροβάθμια επιτροπή υγείας. Η νευρολόγος τάιζε όλα τα αδέσποτα της περιοχής. Κοντά στην υπηρεσία ήταν ένα άδειο οικόπεδο όπου μαζεύονταν. Όταν γεννήθηκαν κάτι γατιά στον ακάλυπτο της οικοδομής όπου στεγαζόταν η υπηρεσία, η νευρολόγος ανέλαβε να τα ταΐζει κι αυτά. Και μου περιέγραψε η Νιόβη το πάθος της, πώς ροβολούσε στα σκαλιά για να πάει στο ημιυπόγειο, απ’ όπου, ανοίγοντας ένα παραθυράκι, τους έβγαζε φαΐ. Η λέξη «αυτοθυσία» τριγύριζε στο μυαλό μου όσο την άκουγα, είχα ψυχανεμιστεί την κατάληξη. Τα τραύματα στο κεφάλι αποδείχθηκαν μοιραία.

Όποτε ήταν να κατέβουν στο νησί η Νιόβη κι ο Ηλίας μου περιέγραφαν το λώλαμα της Λόλας, της μιας απ’ τις γάτες τους. Κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να αποκρύψουν την επικείμενη αναχώρηση, εις μάτην όμως. «Γιατί μετά άντε να το βγάλεις κάτω από το κρεβάτι το τρελόγατο!» λέει ο Ηλίας. «Ενώ η Πηνελόπη, “το γλυκό μου”, υποτάσσεται αδιαμαρτύρητα και υπομονετικά σε αυτή τη βάσανο των αιλουροειδών: την αλλαγή τόπου», συμπληρώνει η Νιόβη. Τους επισκέφθηκα στο νησί. Με υποδέχθηκε ο Ηλίας στην είσοδο του κτήματος. Βγήκε κι εκείνη να με καλωσορίσει. Μια σεβάσμια θεά. Φορούσε ένα αέρινο φόρεμα, που έκανε να μοιάζει ακόμη πιο εύθραυστο το ισχνό κορμί της. Ενιωσα πως την αγκάλιασα για να μην αναληφθεί. Ο Ηλίας την κοίταζε με θαυμασμό, με έγνοια. Πίσω από το μποστάνι ψιθύριζε η θάλασσα. Από την καλαμοσκεπή της βεράντας βγήκαν οι νυχτερίδες. Σήκωσα το κινητό να τις απαθανατίσω. Σκιές στο λυκόφως. «Δεν πιάνονται αυτές, παιδί μου», είπε με τη βαθιά και βραχνή φωνή του ο Ηλίας. Προχθές κατάλαβα τι εννοούσε.


Μάρω Βασιλειάδου

Δημοσιογράφος

Η Μάρω Βασιλειάδου γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1990. Αρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος στον περιοδικό Τύπο από το εβδομαδιαίο περιοδικό ΕΝΑ (1991), και συνέχισε ως μέλος της συντακτικής ομάδας των περιοδικών ΕΙΚΟΝΕΣ, MARIE CLAIRE, VOGUE, ΓΥΝΑΙΚΑ. Υπήρξε αρχισυντάκτρια του ταξιδιωτικού περιοδικού PASSPORT που εξέδιδε ο όμιλος της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, και συντάκτρια των ενθέτων ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ και ΚΑΠΑ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ. Διετέλεσε σύμβουλος επικοινωνίας στην ανεξάρτητης αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη (Καλλιόπη Σπανού, 2014-2015). Έχει ασχοληθεί με την δημοσιογραφική έρευνα για τη συγγραφή σεναρίων, και συνεργάστηκε στην παραγωγή κινηματογράφου και τηλεόρασης. Έχει βραβευτεί από το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βότση για την προβολή και προώθηση ζητημάτων Ισότητας των φύλων. 

 

 

 


Επιμέλεια ανάρτησης :

  • Αργύρης Τασιόπουλος
  • Υποστράτηγος ε.α